Hoofdstuk 13 | Vele Veronica’s gaan nooit verloren

De laatste maanden van 2003 laten zien waar de nieuwe samenwerking toe gaat leiden. We hebben nu dagelijks van zes tot ver na middernacht de tvzender Veronica via en door SBS. En er is 24 uur per dag de radiozender Veronica via en door Sky Radio. De andere bedrijfsonderdelen gaan onopvallend verder. Veronica Digitaal produceert vooral voor de SBS-websites. De Litho-afdeling draait nog steeds met winst. En de uitgeverij is nog steeds, vooral dankzij het Veronica Magazine, een enorm succes. Deze winst gaat nu voornamelijk naar SBS, die aan dat bedrijfsonderdeel meer geld overhoudt dan aan de tv-activiteiten. Mede-aandeelhouder De Telegraaf profiteert ook. Het is diezelfde Telegraaf-groep die eind 2005 ook mede-aandeelhouder wordt in de Sky Radio Group en daarmee dus ook van Radio Veronica. De twee jaren na de totstandkoming van deze constructie zijn relatief rustig voor Veronica. De Vereniging gaat op zoek naar nieuwe doelstellingen. Niet zo vreemd, nu ze zelf niet zo veel meer te zeggen heeft over radio en tv. De merknaam Veronica is in ieder geval een onderdeel gebleven van de Nederlandse mediamarkt. Maar wel een veel kleiner en onopvallender onderdeel dan in de vijfenveertig jaar ervoor.

rip Rob Out

Het meest roerige jaar uit Veronica’s bestaan wordt op een wrange wijze afgesloten. Rob Out overlijdt op eerste kerstdag 2003 aan een hartstilstand. Een welhaast profetische daad van Mister Veronica. Hij heeft nog net alle stuiptrekkingen van zijn creatie mogen meemaken en zal er niet vrolijker om vertrokken zijn. Hij sprak er weinig over in het openbaar. In zijn laatste maanden laat hij zich nog één keer filmen, voor het programma Single Luck. Hierin vertelt hij over zijn one hit wonder uit 1968, ‘Kom uit de bedstee m’n liefste’. We zien een zacht formulerende en voorzichtig bewegende, sterk vermagerde en grijs geworden Rob Out. Een moegestreden man, die de laatste jaren van zijn bestaan eenzaam in zijn kapitale Gooise villa heeft doorgebracht. Aan de rand van zijn zwembad, altijd een fles bij de hand. Vele jaren heeft hij geroepen een boek over zijn Veronica-jaren te schrijven. Het is nooit afgemaakt…

Na zijn dood is er opvallend weinig media-aandacht voor Mister Veronica. Zijn eigen omroep is er tenslotte niet meer om heel veel aandacht aan hem te schenken. Uiteindelijk komt er alleen op Radio Veronica twee weken na zijn dood een herdenkingsprogramma. Vreemd genoeg wordt dit op zondagmiddag uitgezonden programma gepresenteerd door Studio Sport presentator Toine van Peperstraten. Deze tv-anchor was een korte tijd dj bij Radio Veronica, tot hij door de NOS werd teruggefloten. Hij heeft Rob Out en dat oude Veronica niet gekend. Bart van Leeuwen wel en hij interviewt de gasten. Hij praat met Tineke de Nooij en in de studio zijn vrienden Peter Koelewijn, Jan Morriën en anderen. Deze voormalige pers- en pr-chef zal de weduwe Marion Out blijven begeleiden en als haar buffer naar de pers fungeren.

Na de dood van Rob Out groeit het idee binnen de Vereniging om een Rob Out Memorial Day te organiseren. Een jaarlijks muziekfestival op 31 augustus, volgens het aloude concept Veronica Komt Naar Je Toe Deze Zomer. Het is één van de ideeën die binnen de Verenigingsleden wordt geopperd. De meeste ideeën zijn vooral geënt op oude succesformules en het in stand houden van de vroegere Veronica-mythe. Niet in de laatste plaats door mensen als rayoncommissaris Henk Klomp geïnitieerd. Hij zegt: ‘Nooit zal ik het laten gebeuren dat Veronica kapot wordt gemaakt. De nagedachtenis van Rob Out zal ik altijd veilig stellen. Wat Out voor ons heeft bedacht en gemaakt, moet bewaard blijven.

Waar blijven de Veronica-splinters?

Dat gedachtegoed van Out en Veronica is inmiddels versplinterd over het hele medialandschap in allerlei andere gedaantes nog steeds aanwezig. Hoe vergaat het al die afsplitsingen in de 21e eeuw?

• bnn behaalt de honderdvijftigduizend-ledengrens en kan zelfstandig als publieke omroep in ieder geval tot 2010 in het bestel blijven.
• De tv-zender Yorin, het vervolg van Veronica bij rtl, boekt ook redelijk wat successen. Er zijn bijvoorbeeld nog drie Big Brothers geweest, wel allemaal met minder impact dan de eerste editie. Oud-Veronicanen als Floortje Dessing en Gijs Staverman zijn er anno 2005 nog steeds werkzaam. hmg directeur Dick van der Graaf mist Veronica totaal niet. Hij zei in 2001: ‘De doelstellingen van Veronica en clt lagen volstrekt uit elkaar. Wij willen een business drijven, Veronica is eigenlijk een publieke omroep gebleven waar iedereen meesprak. Met een Poolse landdag kom je niet ver.’ Yorin wordt aan de vooravond van de komst van John de Mols tv-zender Talpa hernoemd. Fons van Westerloo maakt er rtl5 van. rtl5 zelf wordt rtl7. Toch kijkt ook van die naamswijzigingen niemand meer op. Het lijkt er steeds meer op dat mensen naar programma’s en niet naar zenders kijken. Nog een bewijs waarom de impact van tv-zender Veronica in deze periode nooit meer zo groot zou kunnen zijn als dat in de 20e eeuw ooit wel was.
• De radiozender Yorin fm wordt nooit een groot succes, ondanks de komst van Rob Stenders en de terugkeer van Robert Jensen. rtl verkoopt eind 2005 de radiozender die is voortgekomen uit Veronica fm aan concurrent SBS.  S. Daar gaat de zender verder onder de naam Caz.
• En om het cirkeltje met Veronica-afsplitsingen rond te maken: Sky Radio maakt grootse jaren door aan het begin van deze eeuw. Maar in 2004 raakt het de koppositie kwijt aan die andere Veronica-afsplitsing: Radio 538. Die radiozender wordt in 2005 verkocht aan Talpa, waarmee Lex Harding en Peter de Jager de radiozender definitief verlaten. Harding gaat samen met Ruud Hendriks verder met slam!fm, de zender die op de fm-stek van Kink fm terechtkwam. Die zender moet weer echt voor jongeren worden, zegt Harding, die het kunstje nog één keer wil flikken.
• En tmf tenslotte is vanaf begin deze eeuw één van de drie clipstations van mtv Nederland, samen met mtv en The Box. De Top 40 is er nog steeds te zien (tot midden 2003 met Erik de Zwart), verder zijn veel vj’s en programma’s naar mtv verhuisd. De Zwart gaat Noordzee fm leiden, maar dat levert niet het gewenste succes op. Noordzee fm wordt verkocht aan Q-Music.
• In 2005 wordt veertig jaar Top 40 gevierd, op Radio 538 en Radio 10 Gold. Dát instituut kan in ieder geval nog steeds niet kapot.

De opmars van Radio Veronica

Het 31 augustus 2003 weer gestarte Radio Veronica maakt een succesvolle comeback in het radiolandschap. Ton Lathouwers roept aan de start bluffend dat Veronica binnen een jaar in de Top 3 van Nederlandse radiostations zal staan. Dat blijkt niet het geval, maar er wordt wel binnen een jaar winst gemaakt. En dat ondanks de soms behoorlijke salarissen van diverse dj’s. Vanwege de formatverplichting moeten er vooral platen uit de 20e eeuw gedraaid worden. Sky Radio kiest voor platen uit de jaren tachtig en negentig en met dat format gaat de zender uiteindelijk scoren.

De jaren tachtig zijn ook de gloriedagen van het Veronica van Curry & Van Inkel, dus het is een mooie combinatie. Veel oud-Veronicanen geven het station een vertrouwd geluid. Dat komt vooral door Bart van Leeuwen maar ook door Peter Teekamp, Luc van Rooij en Kas van Iersel. De vormgeving met het overbekende Dit is Veeerrroooniccaaaaaaa doet de rest. Nieuwslezer uit de zeezendertijd van Veronica Arend Langenberg maakt de cirkel helemaal rond. Maar er zijn ook oude concurrenten op dit nieuwe Veronica te horen. Zoals de TROSnamen Ferry Maat, Rob van Someren en Patrick Kicken. Het is dus geen volledige Veronica-reünie.

Nu is het aan Sky Radio om het rebelse imago van vroeger in een strak format en een commerciële formule te gieten, en om de werksfeer in de Bussumse bunker op die van het oude Veronica te laten lijken. Dat laatste kost best nog moeite…

And here’s Adam Curry…

De terugkomst van Adam Curry mag een klein wondertje heten. Maar een voortdurende impasse over de miljoenen die Jamby nog claimt bij de Veronica Holding, kan hiermee doorbroken worden. Als Curry voor de Sky oldies-zender komt werken, kan hij een relevant deel van dat geld alsnog krijgen. En een flink salaris natuurlijk. ‘Men bleek ook behoefte te hebben om ons miljoenenconflict op te lossen. De probleemmakers zijn er bij Veronica uitgegooid, dus is er weer ruim baan voor samenwerking’, zou hij die dagen in de pers als uitleg geven. Adam vertelt over zijn terugkeer, die natuurlijk niet echt een terugkeer was. Tenslotte wordt dit Radio Veronica bij en door Sky Radio gemaakt. Curry: ‘Ik werd via de weblog van Veronica-dj Michiel Veenstra uitgenodigd om in de ochtendshow langs te komen. Dat kwam me wel goed uit, want ik was net mijn SBS-programma Sterrenbeurs aan het promoten. Ik kwam in de studio, kreeg een koptelefoon op en ik dacht: wow, wat een geil geluid! Toen kwam zenderbaas Uunco Cerfontaine me vragen of ik voor zes weken kon invallen bij de ochtendshow. Ik zei: ‘Zes weken? Ik heb net een televisieshow aangenomen.’ Ik dacht erover na en ik vond het geluid zo goed, dat ik het besloot te doen. Jeroen van Inkel zou ’s ochtends komen, maar die zat met zichzelf in de knoop. Toen werd het met vier weken verlengd. Ik heb toen bedongen dat het een jaar zou worden, want ik hou niet van half werk.’ En vervolgens is Adam Curry elke ochtend op Radio Veronica te horen in Ook Goeiemorgen!

Van concurrenten als Edwin Evers zal hij het niet winnen. Maar in dat jaar weet Adam wel een aantal unieke, mediagenieke acties te bedenken. Hij is daarmee de enige Veronica-dj die de aandacht weet te trekken. Toch wéér die Curry!, want hoe strak de rest van de zender ook klinkt, het is ook veilig en voorspelbaar. Curry somt zijn hoogtepunten op:

‘We hebben een week vanuit Camp Smitty in de desert van Irak uitgezonden. Operation Iraqi Sunrise was fucking briljant! Dat was een politiek statement. Die Nederlandse militairen vonden het fantastisch dat we naar ze toe kwamen. In de Nederlandse media was er alleen maar gezeik over de deelname aan die missie. Wij lieten die jongens zelf aan het woord. En gelachen dat we hebben met Arend Langenberg! Te gekke tijd gehad met mijn crew, Alexander Stevens en Michiel Veenstra. En je zag die luistercijfers, woeps, omhooggaan. We waren echt aan het knallen. Slogans en campagnes allemaal zelf bedacht, ook leuk. Bart van Leeuwen deed in Hilversum leuk mee en Peter Teekamp ook. Dat was wel gezellig.’ Het Veronica-gevoel keert daar even terug. Maar niet voor lang, vindt Curry. ‘Dat viel snel weer uit elkaar. Iedereen komt zijn showtje doen en zijn geld incasseren. Hoppa, ik heb weer gewerkt.’ Zelf komt Curry ook niet voor niks langs. ‘Sure, ik wilde goed gecompenseerd worden. Die Curry gaat niet voor niets vroeg zijn bed uit. Maar als ik het doe, doe ik het echt. Dan is het raggen. Ik kreeg een half miljoen per jaar, zonder bonussen, want ik heb nog wel bonussen gekregen, als de luistercijfers omhooggingen.’

Drie maanden later flikt Curry het weer. Hij haalt alle media met zijn plannen om vijf Nederlandse stellen te trouwen… in Las Vegas! Adam Curry heeft namelijk een trouwvergunning in Amerika en mag zich daar ook dominee noemen. Reverend Curry wil tijdens de uitzendingen van ‘Ook Goeiemorgen’ de huwelijken sluiten in The Little White Chapel in Las Vegas. Hij neemt ook een lesbisch stel mee, maar dat gaat de Amerikanen te ver.

Adam Curry: ‘Het is echt ongelofelijk dat we in Sin City geen toestemming kregen om twee vrouwen te trouwen. Natuurlijk wisten we dat er problemen konden komen voor wat betreft de rechtsgeldigheid van het huwelijk van Christel en Tanja, maar dat ze niet eens deel uit mochten maken van de ceremonie, had niemand zich hier kunnen voorstellen. We praten hier tenslotte over de stad waar eigenlijk alles mogelijk is wat God verboden heeft.’ Als alternatief heeft Curry de dames op weg naar de Little White Chapel in de limousine getrouwd. De Vereniging betaalt overigens voor het dure reisje, want daar zou Sky Radio nooit mee hebben ingestemd. 

En Rinkeldekinkel ook weer…

Na een jaartje radio heeft Curry er wel weer genoeg van. De ochtendshow is dan qua luistercijfers ook weer teruggevallen. Bovendien loopt zijn oude makker Jeroen van Inkel alweer een tijdje warm om de stek in de ochtend over te nemen. Eigenlijk zou Van Inkel dat al bij de start van Radio Veronica komen doen. Maar Jeroen beleeft een midlifecrisis en vertrekt bij zijn vrouw. Het komt niet goed uit, want hij krijgt net de kans om bij Radio Veronica zijn wat ingezakte reputatie op te krikken. Van Inkel vertelt:

‘Ik heb een donkere periode gehad toen mijn relatie op de klippen liep. Ik ging toen een beetje zweven. Ik heb een maand in Engeland gezeten om uit te vogelen hoe ik nu verder moest. Er is heel wat gedoe over geweest, dat ik zwaar verslaafd aan de drugs zou zijn geweest, weet ik veel allemaal. Was ik een politicus geweest, had ik moeten aftreden. Ik ben helemaal stijf van de dope op een dansvloer uit mijn dak gegaan. Dat hebben mensen gezien en daar schaam ik me helemaal niet voor. Ik heb xtc geprobeerd, ik heb coke geprobeerd. Dingen met naalden, daar is voor mij de grens.’

Overigens is Van Inkel niet de eerste Veronicadj die zich met zware verdovende middelen bezighoudt. Diverse dj’s bevestigen off the record dat er veelvuldig gesnoven en gespoten werd. Ook al in de jaren zeventig, tachtig en negentig. Tonnie Rietbroek, de kantinejuffrouw, zag het ook: ‘Altijd liep het uit de hand, met drank en de nodige drugs. Diverse diskjockeys waren én aan de drank én aan de drugs. Die haalden ontzettend door. Het was natuurlijk ook een zwaar leven. Ze zullen de nodige spullen gebruikt hebben om zich weer op te peppen. En het had veel met artiesten te maken, die dat ook deden.’ Bij de start van Radio 538, toen die Veronica-dj’s plots zeven dagen per week hard moesten werken, konden ze alleen dankzij die verdovende middelen het slopende ritme aan. Het is een verhaal dat lang binnenskamers is gebleven. Maar Jeroen van Inkel schaamt zich in 2004 niet meer voor deze verhalen. De man die altijd kleiner is gebleven dan zijn ego, leert leven met een nieuwe realiteit, waarin hij niet meer hoeft op te scheppen, zich stoerder voor hoeft te doen dan hij is. Zijn wereld draait niet meer alleen om vrouwen en auto’s. Ook bij Van Inkel zijn die oude Veronicanormen geen maatstaf meer.

Zo kan Van Inkel nu erkennen dat zijn vertrek naar Radio Veronica is ingegeven doordat zijn werkgever Radio 538 wel klaar was met de vroegere ster-dj. Jeroen staat nog tot begin 2005 onder contract bij Radio 538. Maar Lex Harding heeft zijn zinnen voor de middaguren gezet op de bnn-dj Ruud de Wild. Jeroen van Inkel Van Inkel ziet de bui hangen en zoekt daarom dus contact met Radio Veronica. Overigens bezweert Harding dat hij Van Inkel niet voor het einde van zijn contract naar huis had willen sturen. Maar Van Inkel wacht niet nog een jaar en begin 2004 lijkt de deal met Veronica rond te zijn. Net het moment waarop Van Inkel zelf in een diepe crisis zit. Hij zegt daarover: ‘Dat was eigenlijk mijn begin bij Veronica, dat ik er zelf niet was. Ik ben daar erg in gesteund door de mensen bij Sky. Ik vraag me af of 538 me ook die ruimte had gegeven.’ Het duurt daardoor even voordat Van Inkel van start kan. Zijn komst wordt breed uitgemeten. Het is de tijd waarin Saddam Hoessein in het gevallen Irak uit zijn schuilhol wordt gevist. De Amerikanen vieren die vangst met de uitspraak ‘We got him.’ Sky bedenkt een leuke poster met Adam en Jeroen samen erop met het onderschrift ‘We got ’em’. Zo vriendschappelijk als ze hier samen staan afgebeeld, gaat het niet meer tussen de voormalige collega’s. Maar de actie is een mooie stunt. 

Van Inkel zelf kan er echter niet van genieten: ‘Ik reed door Almere en zag overal die borden met die posters. Overal las ik: We got ’em! En ik dacht: daar zijn jullie lekker mee. Ik voelde me helemaal klote. Ik zat alleen op een flatje. Ik had een tas met kleding en verder niets. Mijn iPod, mijn laptop en een matras op de grond. Ik had nog een hifi-setje uit de slaapkamer van mijn ex meegejat. En ik voelde me doodongelukkig. Maar radiomaken is ook therapie. Toen ik weer begon bij Veronica, ging het steeds beter met me. Rond Pasen 2004 dacht ik: oké Van Inkel, nu heb je het weer.’ Vanaf september 2004 is Van Inkel weer de morning-dj on 103fm. Dat blijft hij negen maanden doen. Het programma wordt geen doorslaand succes, maar het ademt wel het oude Veronica-sfeertje. Behalve dan dat Van Inkel hier minder gekkigheid mag uithalen. ‘Dat is wel jammer, ja. Ik mag niet lang lullen, dat hoort bij de restricties van dit fm-pakket. En ik kan niet veel recente muziek draaien, wat ik ook jammer vind. We leven vandaag, ik wil ook over dingen praten die nu actueel zijn. Ik zei vanochtend in mijn show: ‘Ik kan me nog goed herinneren…’ Dat zijn gewoon verboden woorden. Ik wil ook nog wel eens een gekke plaat tussendoor draaien. Bij het oude Veronica draaide ik wel eens Henk Wijngaard en daarna zz Top. Of Willeke Alberti en daarna de nieuwe van de Beastie Boys en dan weer Rob de Nijs of Johnny Lion. Die moves vind ik heel goed. Ik doe het nog wel stiekem, maar in mindere mate.’

Het is ook duidelijk dat dit soort geintjes nogal wennen is voor het bedrijf Sky Radio. Dat ervaart ook Jeroen van Inkel: ‘Bij Sky zijn ze gewend dat alles in de computer staat. En nu heb je mensen die wel eens iets geks roepen. Het is best raar voor de beleidsmakers binnen het bedrijf. Daar praten we veel over.’ Ook de werksfeer en zelfs de uitstraling van het pand zijn het nét niet. Een opgehipte kantine en een blotevrouwenbillenposter op de kamer van de dj’s, het helpt niet echt. Een losse uitstraling kun je niet opleggen, die moet er zijn. Sky is een veel zakelijker onderneming dan Veronica ooit geweest is. Dat verhoudt zich slecht met het rebelse imago van Veronica. Adam Curry: ‘Kijk maar naar die poster. Dat wijf op die foto is zo vaag, die hadden we vroeger echt afgekeurd. De hele gedachte is ook fout. Je kan niet een marketingorganisatie van 130 mensen, want dat is Sky Radio, aanhouden. En in datzelfde ziekenhuis een paar diskjockeys naar binnen gooien en verwachten dat het goed komt. Het is zo steriel en er is geen seks. De hele gedachte is belachelijk, dit Radio Veronica is een belachelijk idee! Het heeft geen Veronica-ziel. Het is een Veronica-merk waar andere mensen radio programmeren. Kansloos, omdat je met de naam suggereert dat je een beweging bent. Maar je kunt een vibe van twintig jaar geleden niet weer tot leven brengen. Dit is geen golf, geen beweging meer.’  

A trip to Memory Lane

Voor de mensen van de Veronica Vereniging is het wél een feest dat hún Veronica terug is op de radio. Ook voorzitter Hillebrand is er blij mee: ‘Voor het eerst sinds tijden heb ik weer het gevoel: dit is Veronica. Daar ben ik nog steeds blij om. Qua geluid en stemmen is het erg vertrouwd.’ Maar het is wel vervelend dat die mensen van Sky Radio niets doen met plannen en wensen van de Vereniging voor die zender. Zo stranden er pogingen om het aloude Countdown Café terug te krijgen op die zender. Een maandelijkse editie met wellicht Kees Baars en een paar Nederlandse bands die live op locatie spelen. Het komt niet van de grond omdat de mensen van Sky denken dat het niet kan. En ze zien eigenlijk ook niet in waar dat voor nodig is. Je verkoopt er toch geen commercial meer door? Het is duidelijk dat dit gepruts op een avond in het weekend duidelijk niet aan de marketeers van de commerciële onderneming besteed is. En dat die Sky-mensen zich ook afvragen waarom ze dit soort beslissingen eigenlijk moeten gaan uitleggen aan een groep fanatieke Verenigingsleden. Zo komt er ook niets terecht van de Rob Out Memorial Day in de vorm van een groot jaarlijks concert.

Duidelijk is ook dat de oude rotten in de Vereniging vooral enthousiast zijn over de oude Veronicanen zelf. Henk Klomp heeft niets met de nieuwere lichting dj’s: ‘Ik vind het niks hoor. Patrick Kicken is toch geen Veronica? Zelfs Ferry Maat vind ik gek, die hoort er toch niet? Het zijn geen echte Veronicanamen. Misschien moet Gijs Staverman, of Edwin Evers weer aangetrokken worden.’ Maar die man nen komen niet. Er komen juist steeds meer dj’s die geen Veronica-link hebben. Zoals Patrick Kicken, de opvolger van Jeroen van Inkel. Wel zijn er via zusterstation Kink fm nog wat Veronica-namen die ook op Radio Veronica presenteren. Kink-dj’s Arjen Grolleman, Jente Kater en Vincent de Lijser zijn daardoor ook in het weekend op de oldies-zender te horen geweest.

Programma’s in 2004

• Elke ochtend tussen 06.00 en 09.00 uur Rinkeldekinkel met Jeroen van Inkel, samen met Mario de Pizzaman, Jeroen Kijk in de Vegte, Olav Mol en Michiel Veenstra.
• Tussen 09.00 en 12.00 uur Goud van Oud met Bart van Leeuwen, met o.a. ‘De plaat en zijn verhaal’ (Nederlandse vertaling van grote hit) en Top 10 van Toen.
• Van 12.00 tot 14.00 uur Goed bij Kas, Kas van Iersel met kans op tachtig en negentig euro in De Hitkassa.
• Dan van 14.00 tot 16.00 uur Ferry Maat in Maat in de Middag, met De Raadplaat en De Showtelex.
• Van 16.00 tot 19.00 uur Somertijd, met Rob van Someren en Olav Mol en De Bisschop, Ron Bisschop.
• Daarna van 19.00 tot 21.00 uur Veronica’s Top 40 Hitdossier door Peter Teekamp.
• En hekkensluiter is dan Luc van Rooij met Luc is Los tot middernacht, waarna Luc nog een uurtje Rockballads aankondigt.
• ’s Nachts zijn Jente Kater en Michiel Veenstra te horen. En in het weekend onder anderen Patrick Kicken, Michael Pilarczyk (De Nummer 1 Show), Unico Glorie (The Long Versions) en Ben Liebrand.

V-day

Eén jaar na de start wordt de historische datum 31 augustus nogmaals aangegrepen voor een feestje. In Veronica’s eigen strandtent Vroeger in Bloemendaal wordt ook in 2004 V-day gevierd. Mensen als Jeroen van Inkel ontvangen er oud-medewerkers als Erik de Zwart, Rob Stenders, Annette van Trigt, Kees Baars, Tineke de Nooij, Ad Bouman en Will Luikinga. Adam Curry maakt die ochtend zijn laatste show voor Veronica en ontvangt daar Lex Harding. Waardoor Lex toch nog te horen is op de zender die wat hem betreft geen echt Veronica is. En Bart van Leeuwen maakt zijn programma vanuit de oude studiocomplexen in Hotel Laapershoek. Daarvandaan komen ook weer twee weken lang terugblikprogramma’s over de zeezendertijd. Wederom georganiseerd door Adje Bouman en Juul Geleick. Net als in 1999 hebben ze weer een aantal dagen op de middengolf een tijdelijke zender om daar oude zeezenderprogramma’s uit te zenden. Hier schuiven Tineke de Nooij, Jan van Veen en Willem van Kooten regelmatig aan.

De Stichting Norderney

Bouman en Geleick hebben inmiddels een heuse stichting opgericht om het cultuurgoed uit de zeezendertijd te beheren. De Stichting Norderney wordt financieel ondersteund door Lex Harding, die er desondanks niet veel mee te maken wil hebben. ‘Die mannen leven veel te veel in het verleden’, zegt hij erover. Maar Adje Bouman roept die dagen in Laapershoek: ‘Het Veronicaverleden moet bewaard blijven. Kijk wat een zootje het huidige radiolandschap is geworden. De mensen verlangen daardoor terug naar die geweldige tijd.’ De Stichting Norderney beheert een prachtige website met veel historisch leesvoer, geluid en meer moois voor betalende leden. De mannen zullen er nooit rijk van worden, maar dit deel van de Veronica-geschiedenis is in ieder geval door betrokkenen goed in kaart gebracht.

Wordt er op de middengolf tot september 1974 teruggekeken, op Radio Veronica ligt het accent uiteraard op de jaren tachtig en negentig. Het is een dag vol herinneringen, oude fragmenten en jingles en de RoepieRoepievogel – ‘oe-oe, aa-aa, Roepie Roepie’ was het teken om te bellen om een Snipperhit te herkennen. Een Snipperhit duurde twee tot drie seconden.

Luisteraars mochten hun favoriete Veronica-programma’s aller tijden kiezen en de Top 5 wordt die avond uitgezonden. Bart van Leeuwen blikt daar met de makers van toen terug op hun programma’s. Wat leeft er zoveel jaar na dato nog steeds?

• 5. Will wil wel
• 4. Countdown Café
• 3. Het Laatste Uur (integrale uitzending van het laatste uur op de zeezender van 31 augustus 1974, door Rob Out)
• 2. De Top 40 (en dan vooral de tijd van presentator Lex Harding)
• 1. Curry & Van Inkel

De terugblikuitzendingen zijn mooi en goed verzorgd. Dat dit cultuurgoed nog ergens gekoesterd wordt, geeft de oldies-zender een meerwaarde.

De zender wordt ook zonder die nostalgie steeds succesvoller. Aan het eind van 2005 is Radio Veronica de derde commerciële zender in Nederland, na Radio 538 en Sky Radio zelf. Het succes komt mede door een grote hoeveelheid Top-zoveels. Al eind 2003 wordt de Top 1000 Aller Tijden uitgezonden. De overtreffende trap van de Top 100 Aller Tijden, zoals die tussen 1968 en 1999 met enige onderbrekingen bij Veronica is uitgezonden. Deze voorkeurslijst van luisteraars beleefde zijn laatste edities echter binnen de hmg, die dan ook de rechten op de naam Top Aller Tijden claimt. Sky zet toch door, ze vinden het verschil tussen 100 of 1000 groot genoeg. Uiteindelijk wordt het gesteggel over de naam geschikt, waarbij Sky betaalt aan rtl. Aller Tijden-lijsten zijn inmiddels overal populair geworden. Het concept is als Top 2000 succesvol geworden op Radio 2. Veronica zelf speelt dus tweede viool met de Top 1000 Aller Tijden. Niettemin trekt de hitlijst wel meer luisteraars dan een ‘gewone’ week. Er volgen daarom in 2004 en 2005 vele spin-offs. Zo is daar de Album Top 750, de Download Top 500, de Top 888 van de jaren tachtig en de Top 370 van de jaren zeventig. Het principe: zet er een cijfertje voor en mensen vinden het mooi, het lijkt te werken. Ook de gewone programmering met Patrick Kicken als morning-dj, dan Bart van Leeuwen, dan Kas van Iersel, Ferry Maat en Rob van Someren is een succes. Alle dj’s geven aan nog lang bij dit Radio Veronica te willen werken en tekenen voor diverse jaren bij.

Enige onzekere factor eind 2005 is de status van de Sky Radio Group. De radiogroep, met Sky Radio, Radio Veronica en Classic fm plus reclameverkoop van Kink fm, staat in de etalage. Wie weet wat er gebeurt als er een nieuwe eigenaar komt?

Moet de Vereniging zich dan weer met de zender bemoeien? Gaat de merknaam Veronica gewoon over naar de nieuwe eigenaar? Uiteindelijk wordt De Telegraaf minderheidsaandeelhouder en keert er weer wat rust terug. Hoewel, het wordt nooit écht rustig rondom Radio Veronica… 

Veronica 8 Keihard Terug!

Op 20 september 2003 is ook Veronica tv Keihard Terug! Dat wil zeggen, SBS schakelt het V8 logo uit en laat de blauwe V weer in de hoek wapperen. De herstart begint om tien uur ’s avonds. Dat komt doordat SBS wil uitpakken met een grote filmpremière. Het wordt Gladiator, een film die is gekeurd voor zestien jaar en ouder, en daarom pas na tien uur op tv vertoond mag worden. Vlak voor de herstart zien we een kort filmpje met een paar historische beelden en meer over wat dit nieuwe Veronica gaat brengen. Voor dat eerste seizoen zijn dat vooral Amerikaanse series en films, zoals eerder omschreven bij de SBS-presentatie aan de vr. (Zie onder D-day in hoofdstuk 12.) Fabienne de Vries gaat weer een seizoen Fear Factor presenteren, maar dat had ze ook al voor V8 gedaan.

Ze wordt wel hierom op de voorkant van het Veronica Magazine afgedrukt alsof zij de nieuwe Veronica-babe is. Maar eigenlijk is die positie vergeven aan Jorinde Moll. Een iel meisje dat met Partycrash op V8 al wat tv-ervaring had opgedaan. Zij gaat de komende jaren de meeste Veronica tv-programma’s presenteren. Een greep: Veronica Vibes (dagelijks shownieuws babbelblokje), De Grote Beurt (dubbelzinnigheidje over een Nederlandse versie van Pimp My Car, waarin auto’s worden verbouwd) en Veronica’s Lekkerste (een modellenwedstrijd met stoere mannen en lekkere wijven). Overigens zou Henk Klomp Jorinde Moll niet lekker genoeg vinden voor het predicaat Veronica-babe. Was zijn dochter eigenlijk niet een betere kandidate voor die functie? Dat vroeg hij zich wel eens hardop af.

Cees van Steijn moet het eerste jaar namens de Vereniging in de Raad van Commissarissen van SBS de belangen verdedigen van Veronica. Zo zal hij een pleidooi houden voor ‘typische Veronica-titels’, programma’s met auto’s, actie en lekkere wijven. Maar ook de terugkeer van een nieuw Countdown is een wens vanuit de Vereniging. Dát zou de kijkers weer duidelijk maken waar Veronica voor staat. Het haalt echter bar weinig uit. De terugkeer van Countdown, najaar 2004, is zelfs een grote flop. Jeroen Kijk in de Vegte en Birgit Schuurman gaan het presenteren, maar halen er nooit meer dan tweehonderdduizend kijkers mee. Ondanks het prominente uitzendtijdstip. Het wordt snel weer afgevoerd.

Kijkcijfers

En die tegenvallende kijkcijfers gaan eigenlijk op voor alle ‘eigen’ programma’s. Ook Veronica Vibes, met Kijk in de Vegte en Jorinde Moll, mag twee seizoenen lang proberen met shownieuws, uitgaanstips en gesprekjes met bn’ers proberen te concurreren met rtl Boulevard. Maar het programma komt niet van de grond en is ook qua kijkcijfers een grote mislukking. Het spelprogramma Judas Game wordt spraakmakend genoemd, maar mislukt faliekant. Het haalt nog geen driehonderdduizend kijkers. Jeroen Kijk in de Vegte gaat nog een Idols voor acteurs presenteren. Dit Be a Moviestar is eveneens een grote flop. De talentenjacht wordt al na drie afleveringen voortijdig stopgezet. Jeroen presenteert ook nog een soort uitvinderswedstrijd, Het Beste Idee Van Nederland. De sponsor betaalt de kosten, dus mag het programma blijven, maar niet omdat de kijkers er warm voor lopen. Dan zijn er nog de koppelshows Temptation Island en Paradise Hotel. Dure en ambitieuze (co-)producties met veel te weinig kijkers. Ook Georgina Verbaan, die de minder Bekende Nederlanders op een irritante wijze voor de gek houdt in Gotcha! trekt geen noemenswaardige aandacht. Het tweede seizoen, met ‘de terugkeer bij Veronica van Brutale Meid Tatum Dagelet’ helpt ook niet echt. Veronica’s Fight Master laat een paar minder bekende Nederlanders met elkaar in de boksring op de vuist gaan. Blijft een eenmalig event. En zo gaat de lijst maar verder.

De kijkcijfers van Veronica nemen niet toe nu V8 Veronica heet. Het blijft zo rond de vier procent, waar gehoopt was op vijf procent. Het kanaal blijft hiermee een anonieme middenmoter. De films en een enkele serie moeten de kijkers trekken. Van de series die bij de herstart zijn ingezet, haalt er niet eentje het volgende seizoen. Er zijn ook veel reruns van oude hitseries die op andere zenders al succes hadden gehad. The Fresh Prince of Bel-Air, Married with Children, Lois & Clark (Superman), De Simpsons, South Park, Frasier en noem ze maar op. Het opnieuw herhalen van dit ouds voegt natuurlijk niets toe aan het tv-landschap. De bbc-serie over auto’s, Top Gear, is bij Veronica voor het eerst op de Nederlandse tv en doet het wél goed. Het programma staat op vrijdag, wat dan een typische mannenavond wordt. Er komen meer autoprogramma’s, De Grote Beurt, Drivers Seat (‘Blij dat ik rij’) over verkeersregels en het herhalen van Wegmisbruikers van sbs6 en samenvattingen van de Formule 1. Dan is er ook nog twee seizoenen lang het platte moppen tappende konijn Ab Normaal (zat eerst op Yorin, sbs6 en V8) en de vrijdag eindigt weer met… erotiek. Had Fons van Westerloo nog bezworen dat de erotiek definitief was uitgebannen op de SBS tv-zenders. Maar daar gaat Fons niet meer over, hij is naar de hmg overgestapt. Zijn achterblijvers doen het dus toch weer met erotiek. De programmering van de andere avonden wordt ook thematischer. Zo is de maandagavond sciencefictionavond met series als Angel en vele versies van Star Trek. De zender krijgt daarmee wat meer smoel. Ook leuk is Veronica’s Muziekmaand. In december zijn er veel liveconcerten en muziekfilms te zien. Dat past wel bij het oude Veronica-imago. Ook is er een dagelijks programma over de Top 1000 Aller Tijden. Dat oogt goed, omdat hier het idee gevoed wordt dat Veronica-radio en -tv samen optrekken. Of misschien zelfs bij elkaar horen.

Hoe ziet de Vereniging dit allemaal?

Toch is duidelijk dat Veronica tv niet brengt wat de vr ervan verwacht had. Maar voorzitter Joris Hillebrand legt zich het eerste seizoen neer bij de keuzes van SBS. ‘Die programmering staat in april al vast. En wij kwamen in de zomer erbij. Logisch dat het niet allemaal aansloot op het Veronica-profiel.’ Cees van Steijn vindt dat de vr zich niet met het programmabeleid moet bemoeien. Hij zegt: ‘Daar gaat de Verenigingsraad niet over. Is Jorinde Moll geen goed gezicht voor Veronica? Wat maakt het uit als je dat daar zegt? Ab Normaal, dat tart elke beschrijving, maar het ligt nog op de plank. SBS heeft die rechten en had het al klaarliggen. Logisch dat ze dat dan toch uitzenden? Mensen als Henk Klomp willen daarover praten. Ik heb ze aangeraden een brief te sturen naar Bart in ’t Hout, die daar bij SBS over ging. Henk heeft keurig antwoord gekregen.’ Peter Kuipers weet wat de Vereniging verwachtte van dit Veronica tv. ‘Ze wilden die oude muziekprogramma’s, zoals Countdown, in volle glorie terug. Ze wilden nog wel meer oude titels terug. Met mensen die dertig of veertig jaar in de Verenigingsraad zitten, dan ga je een beroep doen op je historie. Als de Verenigingsraad uit vijftien jongeren zou hebben bestaan, was het precies andersom gelopen. Maar dan hadden we nu met bnn over nieuwe programma’s gesproken.’

Toch is er één oud-Veronicaan te zien bij het nieuwe Veronica tv: Jeroen Kijk in de Vegte, die tussen 1994 en 1999 al bij Veronica werkte. Hij heeft nu de twijfelachtige eer de meeste flops bij Veronica tv op zijn naam te hebben staan. Kijk in de Vegte verlaat in 2003 bnn om ‘terug’ te keren bij zijn vroegere liefde, Veronica. Hij mag hier diverse tv-programma’s gaan presenteren. Hoe heeft hij zijn latere Veronica-avonturen ervaren? KidV: ‘Ik dacht: die piratenclub die alles heeft leeggeroofd, is nu tenminste weg. Maar ik had niet de illusie dat ik weer in die oude Veronica-cultuur terecht zou komen. Het is natuurlijk gewoon SBS. Hoewel, als het nog V8 had geheten, weet ik niet of ik daarbij had willen horen. Het maakt dus toch uit. Het bedrijf leent zich er heel erg voor om emotioneel over te zijn. Voor mij is Veronica een gevoel van vrijheid. Hier kun je zijn wie je bent zonder dat anderen gaan oordelen. Maar of dat Veronica-gevoel nu nog op tv overkomt? Dat is wel een probleem.’ KidV gaat nog even samen met Jeroen van Inkel ook bij Radio Veronica werken en slaat dus een brug tussen de radio- en de tv-tak. Maar voorjaar 2005 zou KidV dit Veronica toch verlaten en overstappen naar rtl. Er komt geen mannelijke opvolger bij Veronica tv.

Hoe had het dan gemoeten?

Misschien had het anders gelopen met Veronica tv als Fons van Westerloo niet weggegaan was naar concurrent hmg. Weet ook Van Westerloo zelf: ‘Er kwamen nieuwe bewindvoerders bij SBS, alles werd veel zakelijker. Zij kijken alleen naar de aandelen. Ze kijken niet naar Veronica zoals dat zou moeten. Ik merkte bij SBS dat toen de buit binnen was, het aanvankelijke enthousiasme ervan af ging. Ze gingen dingen als Countdown uitzenden. Dat vind ik niet slim. Ik had voor ogen om ook nieuwe dingen te doen, een modernere versie van Veronica neer te zetten. De nieuwe SBS-ers zijn er niet in geslaagd de tv-zender een eigen identiteit te geven. Dat is een kwestie van geld maar ook van gevoel voor zo’n zender. Dat is er niet en dat vind ik jammer. Ik zie dat het een ondergeschoven kindje is geworden. Dan snap ik wel dat ze bij Veronica teleurgesteld zijn.

De toekomst van de Vereniging

Eén van de redenen waarom het goed boterde tussen Fons van Westerloo en Veronica was dat Fons ook buiten de tv-zender plannen had rondom het merk Veronica. Hij vertelt wat hij nog meer had willen doen: ‘Ik heb een heel plan gemaakt om weer Veronica-opleidingen te beginnen. Dat heb ik zelf zitten tikken. Het ging om een Veronica Academy, waar jong talent een kans zou krijgen. Dat plan is een schone dood gestorven.’ Peter Hoogendoorn heeft ook nog andere ideeën geopperd. Maar er werd niets mee gedaan, zegt hij. ‘Het is jammer dat er in de onderhandelingen met SBS en Sky niet is vastgelegd wat Veronica allemaal zelf nog had mogen toevoegen. Ik heb die zomer het idee geopperd om samen met Sky en SBS een evenemententak te starten. Maar Kuipers wilde het niet. Hij was bang dat de Vereniging zich dan weer met de bedrijfsactiviteiten ging bemoeien.’ Peter Kuipers: ‘Een Veronicatour of een Veronica Memorial Day, dat is trekken aan een dood paard. Waar is die Vereniging dan nog voor? Laten we dan het geld onder de bestuursleden verdelen. Iedereen een miljoen rijker en dan ben je ervanaf. Als we over een nieuw talentenplan spraken in de vr, dan ging het vervolgens over de onkostenvergoeding. En dan is er weer iemand die weer iets anders wil. Moeizame discussies. Maar op het moment dat je talent scouten en ontwikkelen als kernthema voor je Vereniging gebruikt, dán voer je een goede discussie. Laat Kink fm als opleidingscentrum fungeren. Dan word ik er gelijk weer enthousiast over. Maar die Vereniging wil dat niet.’ 

Hoe anders was het Veronica vergaan als het alleen een omroep en niet een Vereniging was geweest? Het is een hypothetische vraag, die echter menig oud-Veronicaan bezighoudt. De bemoeienissen van een voorzitter, bestuur en mondige leden heeft de Veronica-geschiedenis sterk beïnvloed. Over de voor- en nadelen van de Vereniging Veronica:

De Vereniging Veronica

Doelstelling van de VOO bij de oprichting, 28 juni 1973, volgens de oprichtingsstatuten:

‘Het uitzenden van radio- en tv-programma’s zonder enige politieke of geestelijke voorkeur. De VOO wil alle groepen van de bevolking bereiken, maar richt zich in het bijzonder tot de jongeren en hun plaats en verantwoordelijkheid in de maatschappij.’

‘Bij de oprichting werd voor een verenigingsstructuur gekozen, zodat de leden de inspraak krijgen die bij een goed democratisch bedrijf hoort.’

‘Veronica, een organisatie waar ook wérkelijk elk lid medezeggenschap heeft over het beleid. En Veronica… dat bent u toch zelf.’ 

Het begin:  Veronica Omroep Organisatie

Veronica is een Vereniging én een omroep. Dat is zo sinds 28 juni 1973, de dag waarop de VOO, de Veronica Omroep Organisatie is opgericht. Rob Out wordt daar de directeur van, maar een Vereniging moet ook een voorzitter hebben. Dat wordt Wouter Bordewijk, die dat tot 1990 blijft. Bordewijk was de advocaat van Rob Out, want bestuurders worden bij Veronica zelden van ver gehaald. De VOO is opgericht om aan de voorwaarden te voldoen om als publieke omroep tot het bestel toegelaten te worden. Ongetwijfeld zou Veronica anders nooit een Vereniging geworden zijn. Tenslotte had Rob Out het eerst als stichting geprobeerd. Er is een relevant verschil tussen een stichting en een vereniging. Bij een stichting is het bestuur het hoogste orgaan, bij een vereniging hebben de leden in de ledenraad het laatste woord. Die leden worden democratisch gekozen. Het zijn dus niet de omroepbazen zelf die de dienst uitmaken. Ze moeten bemoeienissen van een ledenraad accepteren. Maar het was een bijwerking waar Rob Out en Lex Harding goed mee wisten om te gaan.

De Veronica Omroep Organisatie start als een omroepbedrijf waar een algemeen directeur, een radiodirecteur en een televisiedirecteur de toplaag vormen. Dit omroepbedrijf krijgt zijn geld om programma’s te maken uit de kijk- en luistergelden. Dat is een belasting waarmee de politiek de publieke omroep betaalt. Daarnaast is er de Vereniging Veronica. Die Vereniging krijgt geld uit inkomsten van het Veronicablad en andere verenigingsactiviteiten. De Vereniging organiseert evenementen en springt soms financieel bij als bepaalde Veronica-programma’s niet gefinancierd kunnen worden uit de omroepgelden. Veronica kent een dagelijks bestuur, dat verantwoordelijk is voor de dagelijkse gang van zaken. In dat dagelijks bestuur zitten de directeuren van het omroepbedrijf, de voorzitter van de Vereniging en een aantal gekozen bestuursleden. Die leden zijn weer gekozen uit het algemeen bestuur. Dat algemeen bestuur bestaat uit Veronica-leden die zijn gekozen door de Verenigingsraad (vr). Die Raad is fysiek opgedeeld in zes stukjes Nederland, zes Rayons. Daar zijn ook regionale bijeenkomsten voor de leden. Daar kunnen bijvoorbeeld gidsleden heen die gewoon eens met programmamakers willen praten. De Verenigingsraad is een controlerend orgaan van enige tientallen betrokken Veronica-leden die zo de activiteiten van de Vereniging én de omroep kunnen controleren. Over belangrijke beslissingen hebben ze stemrecht en kunnen ze besluiten van het bestuur tegenhouden. Het zijn dus deze Veronica-leden, met weinig bestuurlijke ervaring, die de belangrijkste beslissingen uit het bestaan van de omroep hebben moeten goedkeuren of wegstemmen. En dat zou herhaaldelijk cruciale gevolgen hebben, zo blijkt uit de roemruchte Veronica-geschiedenis. ‘De achterban had weliswaar het laatste woord, maar nimmer kwam daar iets zinnigs uit voort’, zegt Veronica’s tweede voorzitter Joop van der Reijden.

In de vr hebben veelal fanatieke Veronica-aanhangers zich tientallen jaren met het besturen van Veronica beziggehouden. De bekendste is ongetwijfeld Henk Klomp uit Eerbeek. Hij is vertegenwoordiger van Rayon Oost en in die hoedanigheid heeft hij met vrijwel alle Veronicanen de laatste dertig jaar contact gehad. Ze zijn allemaal wel een keertje langs geweest in Café Spoorzicht in Eerbeek. Jan Hoogesteijn over Henk Klomp: ‘Henk is een van de weinige mensen in de Verenigingsraad die een echt Veronica-hart heeft. Hij werkt in een garage in Eerbeek, voor weinig geld, maar is altijd daar als het slecht gaat met Veronica. Hij weet op het juiste moment de juiste beslissingen te nemen. Hij was faliekant tegen de eventuele deal met bnn. Hij vond dat Veronica Veronica moest blijven. Henk is heel belangrijk in de Verenigingsraad geweest. Ik heb een groter persoonlijk belang bij Veronica dan hij, want het is mijn baan. Hij heeft dat vrijwel alleen gedaan voor het instituut Veronica.’

Het verschijnsel Henk Klomp

Waar heeft Henk Klomp zich al die jaren dan mee beziggehouden? De robuuste gezelligheidsdrinker van Rayon Oost zelf:

‘Evenementen organiseren. Concerten, festivals, dat soort dingen. Alles om de naam Veronica onder de aandacht te brengen. We doen alles om Veronica te helpen. Wij ambiëren geen functies, ik heb de capaciteiten ook niet om bestuurder te zijn. We zijn er niet rijker van geworden, het heeft me eerder veel geld gekost. Ja, de liefde voor Veronica zit diep. Ik heb mijn dochter Daniëlle Véronique genoemd. Dat is niet zomaar. In 1972 liepen we al rond met stickers en folders van ‘Veronica blijft als u dat wilt’. Vroeger moest de radio van mijn vader altijd op Hilversum 1. Maar des te harder zetten wij ’m weer op Veronica. Zondagmiddag in m’n Kever naar Will Luikinga luisteren. Dat heeft diepe indruk op mij gemaakt. Ik ben ook een keertje bij Stan Haag in de uitzending geweest, omdat ik mee had geholpen om geld in te zamelen voor zieke kinderen of zo. Schitterend, hè? Je hoort er dan helemaal bij. De ideeën die Rob Out had, die moeten voortleven. Je kunt je toch niet voorstellen dat er geen Veronica meer is?

‘We gingen hier als Rayon Oost beurzen organiseren. Modeshows, beetje presenteren, artiesten laten optreden. We zijn ongeveer tien jaar met die kar van Will Luikinga door Nederland getrokken. Stond Willem Duyn daar op te zingen. Dat was altijd één groot feest! We hebben nooit misbruik gemaakt van die situatie. Er moest altijd geld bij. Ik herinner me dat Marco Borsato hier is geweest. Hij was toen nog niet bekend maar er is een Italiaanse gemeenschap rond Eerbeek. Toen kwam hij later terug en vertelde hij dat ie het zo schitterend hier had gevonden. Er waren vaak vijftienduizend, twintigduizend man die op die evenementen afkwamen. Dat was echt gigantisch! Altijd feest, fantastisch! Gordon kwam eens, toen heb ik zo gelachen! Je krijgt een band met die gasten. Grant & Forsyth, Jack Jersey, Marga Bult, Van Dik Hout zelfs twee keer. Voor Ilse de Lange stonden ze ’s ochtends in de rij voor het café om kaartjes te kopen. Binnen zeven minuten was het uitverkocht. Behalve Golden Earring en Kane hebben we eigenlijk iedereen wel eens hier gehad. Volumia ook niet, want die vonden we niet goed genoeg.

Eigenlijk moet dat weer terugkomen hè. Veronica strandraces en zo. Maar ja, je moet steeds extremer gaan om de jeugd nog te plezieren. Vroeger was het nog bijzonder om artiesten te zien, nu is die wereld veel kleiner doordat er zoveel zenders zijn. Eind vorige eeuw liep het sterk terug. We hebben begin deze eeuw nog wel een aantal concerten voor Kink fm georganiseerd. Di-Rect in 2002 bijvoorbeeld. Kink werd toen weer eens bedreigd in haar bestaan. Toen hadden wij hier die Red Kink- spandoeken gemaakt en echte shirts laten drukken. De Save Kink-tour is hier ook gedaan. Kink fm is echt door de Vereniging in stand gehouden. Omdat er mensen werken die net als wij zijn. Met hoofdzakelijk vrijwilligers die er echt voor gaan.

Als wij alles wat wij gedaan hebben, alle uren die we erin gestoken hebben, vergoed hadden gekregen, dan hadden we een leuk jaarsalaris erbij gekregen. Maar het is ons nooit begonnen om het geld, het is altijd ons ideaal geweest. We krijgen nu veertig euro telefoonkostenvergoeding per kwartaal maar ik verbel meestal zestig tot tachtig euro mobiel. Ik woon nog steeds in een huurhuis. Wij hebben ons nooit verrijkt. Kijk, Rob Out en Lex Harding, díe zijn er rijk van geworden. Maar die hebben er ook woest veel voor gedaan. Als zij zelf een ton kregen, dan kreeg Veronica er twee. Dat was ook de tijd, maar ik voel me door hen niet genaaid. Dat is later heel anders geworden. Die gasten van Veronica Magazine, dát zijn profiteurs. Zij leefden op kosten van de baas. Man, wat een luxe! Privéauto’s en zo. Of dagelijks met de taxi naar het werk. Wij stonden overdag te werken en ’s avonds stonden we op de beurs Veronica te promoten. En we aten een broodje kroket om kosten te besparen.

‘Hier heerst het echte Veronica-gevoel. De Veronica-medewerkers weten gewoon dat wij eerlijk zijn en dat we het beste voor hebben met Veronica. Ik heb ze allemaal hier over de vloer gehad, in Café Spoorzicht in Eerbeek. Iedereen is hier geweest, Lex Harding, Jeroen van Inkel, Adam Curry, noem ze maar op. In 2003 nog was Bert van der Veer hier. De mensen in het café allemaal roepen: ‘Hé, daar heb je Ursul de Geer!’ Ha ha ha. Ook hij zegt dat de echte Veronica-spirit hier zit. Hij snapt het Blauwe Bloed. Bert heeft bij zijn afscheid van Veronica, juni 2003, filmpjes laten zien van het afscheid van Veronica in 1974, met Rob Out en zo. Volwassen mannen stonden daar tranen met tuiten te huilen, hij ook. Curry vond het ook hartstikke leuk hier. Kijk, ik heb nog een e-mail van ’m. Toen wilde hij ergens toch niet aan meedoen. Ik heb tegen hem gezegd: een man een man, een woord een woord. Al die mensen kende je gewoon. Als ik Van Inkel nu tegenkom, dan roept hij nu nog: Hé, Henk! Mensen als Gijs Staverman die ken je niet meer persoonlijk. Die mensen zaten er meer voor het geld, hè. Die hadden niet het Blauwe Bloed.

‘We stonden natuurlijk bekend bij heel veel mensen. Soms waren we ook gewoon sociaal werkers. Belde een mevrouw mij op die zelfmoord wilde plegen. En ik had een keer een vent aan de telefoon die zei: ‘Ik weet waar je woont en ik kom je huis in brand steken.’ Je was er zo bij betrokken, hè. Ik heb mijn gezin er zo veel mogelijk buiten zien te houden. Maar we zaten wel eens op vakantie op het strand nóg te vergaderen. Of je werd daar ’s nachts uit je bed gebeld omdat ze je nodig hadden. Mijn vrouw werd daar wel eens gek van. Die heeft wel geroepen: ‘Als je zo doorgaat, hoeft het voor mij niet meer.’ En mijn vrouw zegt nog steeds wel eens: ‘Wanneer houdt het een keertje op?’ Maar het houdt nooit op. Sinds die Véronique-zaak in 1989 is er altijd wel wat aan de hand bij Veronica. Ik heb wel een paar keer willen stoppen omdat ik het eigenlijk spuugzat was. Maar dan ga je nadenken: wat zou Rob Out ervan denken? Dan weet je dat je Veronica niet aan wildvreemden kunt overlaten, want als ze aan Veronica komen, komen ze aan mij. Mensen als Jan Hoogesteijn en andere oudVeronicanen die zeggen dat ook. Wij hebben Jan ook zo kunnen behouden voor Veronica. Met het besef dat je mensen moet hebben die weten waar Veronica vandaan komt.

Daarom ben ik er nog steeds van overtuigd dat op zekere dag er weer een écht Radio Veronica is. Of het nou links- of rechtsom moet. Zeker de radio. Het huidige Veronica, met Patrick Kicken, Ferry Maat en Rob van Someren, doet me niks. Maar Luc van Rooij, die is nog echt gek. Hij is een echte Veronicaan. Ik zou graag het oude radiostation weer terug willen zien met oude Veronica-namen. Een nieuwe generatie met datzelfde Blauwe Bloed, dat wordt moeilijk.’

Jaap Henk Holland is kompaan van Klomp in Eerbeek. Hij lijkt wat minder vervuld van dit verleden dat hij zelf ook niet allemaal heeft meegemaakt. Hij vult aan: ‘Het moet wel spraakmakend blijven. Veronica zit nou op een doodlopend spoor. Wat Adam Curry toentertijd deed met Jamby, dát zouden we nu moeten hebben. Je moet weer een programma krijgen op de radio waar de mensen voor thuis blijven. Als je nu de hele dag naar Veronica luistert, dat gaat ook vervelen.’ Klomp weer: ‘Toen we Aomroep werden, voelden we ons trots. Veronica was baanbrekend. Dingen als de ‘Pin-Up Club’, dat deed niemand. Je hoeft het geen goede programma’s te vinden, maar heel Nederland lulde erover. Ik kan me niet herinneren ooit iets bij het huidige Veronica tv gezien te hebben wat bijzonder was. Curry in Irak, dát was ook spraakmakend. Daar is Veronica mee groot geworden en daar moet je mee doorgaan.

‘Of we bij het uittreden uit de hmg niet veel eerder op een radioavontuur hadden moeten aankoersen? Ja, maar we zijn ook verkeerd bestuurd, hè. Joop van der Reijden vertelde over dat uittreden toen hij die beslissing al had genomen. Je kunt als Verenigingsraad ook niet alles in de gaten houden. Wij hebben te veel vertrouwen gehad in die mensen. Van der Reijden kon praten als Brugman. Hij zei dan: ‘Zullen we dat maar doen dan?’ En dan was het contract al getekend hoor! En dan ging hij weer naar Suriname, kwam er weer een kindertehuis of zo. Hij belde mij een keer op zondagavond op: ‘Henk, wat zou je ervan vinden als we met de hele Verenigingsraad een weekendje naar Londen gingen?’ Dus ik zeg: ‘Dat vind ik leuk!’ Dan bleek later dat er van alles in Hilversum speelde terwijl wij allemaal weg waren. Of die keer eind 1999 toen we in Japan zaten. Toen moest hij opeens weg. Komen wij terug en toen was Veronica uit de hmg gestapt. Toen konden wij er weinig meer aan doen. Hij wist wel wie hij moest bespelen. Maar hij heeft ook veel goed gedaan hoor. Hij heeft wel dat hele commerciële avontuur opgezet, anders hadden we daar nog in het bestel gezeten.

‘Willem van der Meer de Walcheren kon dat ook goed, niet vertellen wat hij had besloten. Of we kregen tijdens een belangrijke vergadering een halfuurtje om een contract in te zien, in het Engels. Daar had ik dus geen behoefte aan. Ik vind wel dat we zijn ingepakt door die bestuurders. Kuipers & Van Steijn hebben het verkwanseld. Maar ja, we hebben er zelf voor getekend. We zijn er zelf ook schuldig aan, dus daar moet je niet meer op terugkomen. We moeten nu zien te bewerkstelligen dat we weer terug naar de roots gaan, met Kink én Veronica. Dat we weer de mogelijkheid krijgen om zelf radio te maken en laat die tv in godsnaam maar zitten ‘Wij doen gewoon alles alleen maar voor Veronica, zoals wij ertegen aan kijken. Bij Kink fm zit ook een bepaald ideaal, daarom past dat bij Veronica. De mensen bij Sky Radio en Radio 538 zitten daar vooral om geld te verdienen. Maar waarom krijgt Sky Radio het niet voor elkaar om Countdown Café terug te krijgen op Radio Veronica? Ik ben nog samen met Alfred Lagarde in de gymzaal geweest waar U2 optrad. Dat was voor Countdown Café. Zo’n programma moet je nu weer maken! Als je Alfred en Kees zag zitten, hoe die samenwerkten, gewoon geweldig. Zo kan het dus ook. Als wij de radio weer naar ons toe kunnen trekken dan kun je wél weer zoiets opzetten. Als je de juiste mensen op de juiste plekken zet, dan kun je toch weer wat betekenen. Dat is mijn droom voor Veronica. Als wij de radio maar terugkrijgen en weer wat te zeggen hebben! Net weer als vroeger, spraakmakend.’ 

De beslissingen van de vr

Henk Klomp zit sinds de oprichting in de vr van Veronica. Er zijn nog een paar mannen die van vrijwel de start bij de club zijn gebleven. Verder is het een komen en gaan van mensen die zich in die ruim dertig jaar vanaf de zijlijn met Veronica bemoeid hebben. Die zijlijn wordt voor het eerst een hoofdlijn in 1989. Dan speelt de affaire rondom de dubieuze medewerking van Veronica aan het commerciële rtl-Véronique. Voor die tijd had directeur Rob Out er wel voor gezorgd dat de beslissingen in het bestuur erdoor werden gedrukt zonder dat leden zich daarmee zouden bemoeien. Maar in 1989 staat de rol van Rob Out en die van voorzitter Wout Bordewijk juist ter discussie. De Vereniging moet zich dan voor het eerst op bestuurlijk niveau bemoeien met de omroep Veronica. Zo is het de vr die aanstuurt op het vertrek van voorzitter Wout Bordewijk. Henk Klomp: ‘Bordewijk werd afgezet en hij wist dat ik daar één van de boosdoeners van was. Twaalf, dertien jaar later word ik plots opgebeld, vanuit Miami. ‘Met Ome Wout’, zegt hij. ‘Je was toch eerlijk geweest in die zaak.’ Bleek later dat hij op sterven lag. Vind ik zo mooi dat hij nog even schoon schip wilde maken. Bordewijk was een bijzonder mens Als je alleen zijn stem al hoorde. Die ging dwars door je heen. Hij kon bijvoorbeeld drie uur praten en dan bleef je ook drie uur geconcentreerd naar hem luisteren.’

Maar de nieuwe voorzitter, Joop van der Reijden, gaat anders om met de vr. Jaap Henk Holland van Rayon Oost vertelt: ‘De functie van de Verenigingsraad heeft met de komst van Van der Reijden veel meer betekenis gekregen. Toen pas werd het concreet dat het bestuur verantwoording verschuldigd was aan de Verenigingsraad.’ Dat zou voorzitter Van der Reijden namelijk goed uitkomen. Hij hoefde deze mensen alleen maar even voor zich te winnen en dan kon hij zijn belangrijke beslissingen door het bestuur loodsen. Voor politiek dier en extreem ervaren bestuurder Van der Reijden geen enkel probleem. Zelf zegt hij hierover: ‘Als je vraagt: konden de leden intellectueel tegen het bestuur op, dan zeg ik nee. Als de vijf leden van het bestuur het met elkaar eens waren, was de Verenigingsraad betrekkelijk machteloos.’ Huidig voorzitter Joris Hillebrand erkent ook: ‘Van der Reijden had zelf heel veel baat bij die Vereniging. Na de Véronique-affaire zei Van der Reijden dat er een nieuw bestuur moest komen, breed gedragen door de vr. Elk Rayon mocht een bestuurder sturen: zes bestuurders, met hem als voorzitter. Dat was heel slim. Hij kon al die mensen makkelijk aan.

En als dat misschien niet zou lukken, waren er andere middelen om te voorkomen dat dingen anders liepen dan de voorzitter wilde. In 1992 wil Lex Harding een commercieel radioavontuur opstarten buiten Veronica. Harding wil zijn voorstel aan de vr voorleggen zodat zij kunnen stemmen over zijn commerciële radioplannen. Maar voorzitter Van der Reijden wil het voorstel niet bij de Raad inbrengen. Dat geeft aardig aan hoe opa zaken naar zijn hand wilde zetten. Zo’n vr is leuk, maar ze moet geen beslissingen nemen waar hij het zelf niet mee eens is, zo laat hij zich die dagen wel eens ontvallen. ‘Wie weet hadden ze wel ingestemd’, weet ook Harding over zijn plannen voor wat Radio 538 is geworden. In 1994 besluit Van der Reijden dat Veronica alsnog commercieel moet gaan. Nu heeft opa een deal met de producent Endemol bereikt. De vr gaat moeiteloos akkoord. Als de deal met Endemol toch niet doorgaat en opa met rtl in zee wil gaan, kan de vr dit alleen nog achteraf formeel bevestigen, want op afkeuring vanuit de vr zit hij niet te wachten.

Een commerciële Vereniging?

Veronica wordt dan in 1995 een commercieel omroepbedrijf en heeft de verenigingsstructuur niet meer nodig. Alleen is duidelijk dat een flink aantal erfenissen uit de publieke tijd niet één-twee-drie af te schaffen zijn. Dat geldt voor personeel, programma’s, zenders en ook voor de Vereniging Veronica. Jan Hoogesteijn: ‘Toen wij commercieel gingen in 1995, werden we opeens aandeelhouder in een groot commercieel bedrijf. Veronica in de Holland Media Groep samen met clt en vnu. En misschien als tegenwicht voor de pure zakelijkheid van clt en vnu vond men dat de Vereniging moest blijven bestaan. De Vereniging vertegenwoordigde juist die emotie waar Veronica zo beroemd en berucht om is.’

Op de website van het commerciële Veronica staat in 1996 de volgende verantwoording te lezen: ‘Veronica is een commerciële omroep, maar toch ook een Vereniging. Dat klinkt een beetje raar, en dat is het ook. Maar ondanks de commerciële status van Veronica is de Vereniging actiever dan ooit. De leden van de Vereniging zijn dan wel niet meer noodzakelijk om zendtijd te verkrijgen, de Vereniging blijft toch erg belangrijk. De Vereniging is namelijk de kern van Veronica. Alle onderdelen van Veronica vallen onder de Vereniging en de Vereniging is Veronica’s contact met haar achterban, oftewel de leden. Deze leden zijn altijd belangrijk geweest voor Veronica. Omdat Veronica altijd gericht is geweest op een hele duidelijke groep mensen, heeft het ervoor gezorgd dat deze groep als lid ook daadwerkelijk betrokken wordt bij Veronica en hetgeen Veronica wil neerzetten. Het verleden heeft aangetoond dat deze constructie resulteerde in een omroep die bracht wat haar achterban verwachtte. Daarom is de Vereniging voor Veronica ook in de toekomst van groot belang.’

Toch zal de discussie of Veronica wel een Vereniging moet blijven, met enige regelmaat de kop op blijven steken. Dat was in 1994 bij de commerciële plannen ook al besproken. ‘Om zakelijk een internationaal aantrekkelijke partner te worden, zal de verenigingsstructuur niet voldoen’, staat er dat jaar in de bestuursnotulen te lezen. In het jaarverslag van 1997 wordt dezelfde discussie nog eens gevoerd. Vele varianten worden overwogen. Zo bedenkt Adam Curry in 1999 het plan om alle leden een aandeel in het riante kapitaal te schenken en met Veronica de beurs op te gaan. Curry: ‘Waarom maken we er geen nv van? Ieder Veronica-lid krijgt een aandeel. We brengen de hele teringzooi naar de beurs. Dat was geweldig geweest. Dát had nog de explosie kunnen zijn die Veronica legendarisch had kunnen maken, de totale commerciële exploitatie. Een miljoen mensen naar de beurs: gigantisch was het geweest. Alles lag er klaar voor, maar Veronica wilde niet.’ En dus komt de Veronica nv er niet. Ook nadat in 2003 alle omroepactiviteiten namens Veronica aan derden worden geleend, steekt de discussie over opheffing de kop weer op. Voorzitter Joris Hillebrand in augustus 2003 in de Volkskrant: ‘De vraag of we de Vereniging maar moeten opheffen, wordt actueler.’ Maar zo’n zelfreinigend vermogen om de eigen toko dicht te doen zit er niet in. Emoties zitten andermaal in de weg.

Waarom is er tot op de dag van vandaag nog steeds een Vereniging Veronica? Hillebrand nu: ‘Ik heb altijd gevonden dat zo’n Vereniging heel wat meer waard is dan een paar bestuurders aan de macht die niet gecontroleerd worden. In de aanloopgesprekken met Endemol zei Joop van den Ende: ‘Dit is een geweldige Vereniging, we moeten een netwerk opbouwen.’ Hij zag allemaal regionale programma’s ontstaan. Dat meende Van den Ende ook, hij was daar oprecht enthousiast over. Toen we in de hmg kwamen, hadden we wel de behoefte ons opnieuw uit te vinden. Wat moet je nog doen als Vereniging bij een commerciële omroep? Het was wel leuk en aardig om abonnees te blijven werven op beurzen. Het Blad was nog steeds van ons en dat leverde veel geld op. Daarmee hielden we ons redelijk in stand, hoewel de uitgeverij ook wel aangaf dat op beurzen staan duurder was dan via een advertentie leden werven. Maar dat vond niemand toen echt erg. Nu het Blad bij SBS zit, heeft het geen zin meer voor ons. SBS heeft zelf een promotieteam voor het Magazine. Maar we zochten toch meer doelstellingen, een zingeving voor onze Vereniging. Die discussie was nooit echt op gang gekomen. Pas sinds 2004 wordt die discussie gevoerd.’

De interim-directie die met de vr en het bestuur van de Vereniging deze gesprekken moet begeleiden, heeft het daar moeilijk mee. Cees van Steijn: ‘Tja, de vr bemoeit zich met allerlei zaken waar ze niet over moet gaan. Veronica tv, daar gaat SBS nu over. Maar over een toekomstvisie voor de Vereniging wordt niet gesproken. Het is te veel kortetermijnvisie: het uitmelken van de aandeelhouders. Het bestuur was in 2004 bezig met een rondje langs de Rayons met de vraag: wat willen we nu als Vereniging? Ik heb gezegd: je kunt het net zo goed vanuit een stichting doen. Dat werd me zeer kwalijk genomen, want ik was de Vereniging aan het opheffen.’ Toch haalt de Vereniging 2006 en zal nu wel nooit meer een andere organisatievorm krijgen. Hoewel, zeg bij Veronica nooit nooit… 

Rare nevenactiviteiten

Juist dat de Vereniging Veronica zo rijk is, maakt dat de toekomst van deze club zo onzeker blijft. De opbrengsten uit de mediabedrijven maar vooral van het Veronicablad zullen ervoor zorgen dat de kas nooit leeg raakt, hoewel er de laatste vijftien jaren van haar bestaan veel pogingen toe gedaan zijn. Dat begint al onder Van der Reijden in de laatste jaren als publieke omroepvereniging. De Vereniging gaat wel erg veel dingen betalen die maar zijdelings met radio of tv te maken hebben. Veel speelt zich af buiten het zicht van de Nederlandse kijker en luisteraar. Projecten in verre landen worden om onduidelijke redenen gesponsord of gefinancierd. Nu kan een vereniging zich allerlei ideële doelstellingen voornemen, daar is het een vereniging voor. Maar de motivatie is vaak onduidelijk en een helder doel voor die buitenactiviteiten ontbreekt.

Soms werd er wél een aardige combinatie gemaakt tussen de Verenigingsactiviteiten en het mediabedrijf. De reisprogramma’s van Veronica gingen al jaren naar verre werelddelen. Veronica Goes America, Veronica Goes Asia, Veronica Goes Down Under en in 1994 was het dan Veronica Goes Carribean. Op die reis stond ook Suriname op het programma. Het overzeese stukje voormalig Nederland kreeg van Veronica heuse ontwikkelingshulp. De Vereniging Veronica heeft er veel geld voor over. Uiteraard volgen er diverse locatiebezoeken voor de leden van de Verenigingsraad. Voorzitter Joop van der Reijden gaat graag mee naar het warme land om er een gebouwtje te openen waar Veronica aan heeft meebetaald. Voor toevallige bezoekers is het een merkwaardig gezicht om plots de witte Veronica-vlag te zien wapperen in een Surinaamse groezelige onverharde straat. In dat gebouw hangen tussen de oude bureaus flitsende posters die schreeuwen over ‘Jong, Snel, Wild’. Wat dééd Veronica daar nu?

Het ging om een lening voor de bouw van een studio van abc-Veronica. abc had al een fm-frequentie in Paramaribo, nu kwam er een landelijk dekkende middengolf bij. Veronica’s bijdrage heet ‘programmatische en technische hulp’ voor de zender die autonoom moet kunnen blijven opereren. Alleen op zaterdagavond wordt er de Mega Top 50 met Gijs Staverman uitgezonden. abc heeft ook twee tv-zenders in Suriname, waar ze ook Veronica-programma’s mogen uitzenden, zoals de Staatsloterijshow en Veronica’s Reisgids. Op de radiozender is ook kritiek te horen op het militaire bewind. De kritiek wordt gebracht door de zoon van de vermoorde André Kamperveen, die omkwam bij de decembermoorden in 1982. Zoon Johnny Kamperveen van de Arbeidspartij kan vrijuit zijn verhaal doen op abc-Veronica. Voormalig legerleider Desi Bouterse is er niet blij mee. ‘Veronica is begonnen met de culturele overname van dit land’, zou hij zeggen. Van der Reijden zegt erover: ‘Van bevoogding zal geen sprake zijn, de omroepen kunnen hier zelf hun keuze maken en besluiten wat ze wel en niet uitzenden.’

Het roept de vraag op wat al die Veronica-mensen in hemelsnaam allemaal aan het doen waren in den vreemde? Voorzitter Van der Reijden verklaarde de vele buitenlandse activiteiten van Veronica in zijn memoires als volgt: ‘Begin jaren negentig werd becijferd dat publieke omroepen niet veel meer dan circa vijftien miljoen gulden aan eigen vermogen nodig hadden. Indien het vermogen groter was, diende de rest te worden besteed aan programma’s. Toegepast op Veronica hield dat in dat zeker 75 miljoen moest worden aangewend voor programma’s. Dat deed ons omzien naar alternatieve bestedingsmogelijkheden die niet tot kapitaalvernietiging zouden leiden.’ Dat leidde onder andere tot flinke investeringen in het filmbedrijf First Floor Features (fff), dat onder andere Flodder maakte. Van der Reijden noemde het een ‘zinvolle belegging van het bedreigde kapitaal’ om geld te steken in een bedrijf dat toch al een leverancier was van Veronica-programma’s. De acteurs werden met flinke salarissen nog vele seizoenen verleid Flodder te blijven maken. Daarna werden er ook nog twee speelfilms van Flodder gemaakt door fff. Ook de speelfilm Karakter is gemaakt door First Floor Features en werd bekroond met een Oscar. Maar de financiën waren een ramp bij fff en er werd driftig verlies geleden. De Vereniging Veronica legde flink toe op deze onfortuinlijke investering.

Daarom werden de andere investeringen in veel leukere projecten voor de Verenigingsleden gestoken. Als we het geld toch op moeten maken, dan maar aan leuke dingen, zo luidde het credo. En dus bleven er vooral veel reizen op het programma staan. Van alle reizen naar Suriname kwam nog wel een tv-programma, met Bart de Graaff. Het goede doel moest daarmee voor de buitenwereld verklaard zijn. De weerslag van die reis van Bart zagen we in 1997 bij het commerciële Veronica. Van der Reijden was toen al vele malen op bezoek geweest in het warme land. Zijn voorkeur voor zwarte vrouwen kon hij daar wat makkelijker belijden. Er was ook een bezoek waarbij hij erop stond Desi Bouterse te ontmoeten. Zijn begeleiders wilden echter niet met Bouterse gezien worden en wisten met grote moeite deze ontmoeting te voorkomen.

De persoonlijke voorkeur van de voorzitter voor de exotische uitstapjes komt vaker naar voren. Er volgen meer snoepreizen naar verre oorden voor de leden van de Vereniging Veronica. Zo is er een project gestart in Rusland, waar met de Nederlandse uitgever Derk Sauer wordt samengewerkt in het ondersteunen van Russische media. Zoiets moet natuurlijk wel ter plekke bekeken worden. Dat deze kernactiviteit voor de Vereniging vooral een excuus is om leuke reizen te maken, illustreert de opmerking die opa maakt bij aankomst in Rusland. Uitstappend op het vliegveld informeert hij: ‘Valt er nog wat te neuken hier?’ Eind 1999 wordt Japan bezocht. Van der Reijden neemt zijn donkere secretaresse mee als reisgezelschap. De sake vloeit rijkelijk. De Vereniging heeft het maar druk. De dertig vr-leden moeten ‘op de hoogte blijven van de nieuwste ontwikkelingen in de mediawereld’. Het werkbezoek wordt door Van der Reijden in september 1999 in de Volkskrant zo verklaard: ‘Het is een studie-uitstapje. Dit soort reizen hebben we altijd al gemaakt. Het programma zit propvol, zo leuk is het niet.’ Op de vraag of de trip tonnen kost, antwoordt hij: ‘Welnee. We krijgen overal korting. Ik schat de kosten op hooguit drieduizend gulden per persoon.’ Reisleider Joop weet dan al dat hij Veronica binnen een jaar moet verlaten…

Rob Out was jarenlang het voorbeeld voor veel Verenigingsleden geweest. En Out maakte zelf ook buitenlandse reizen waarvan het programmatische doel niet aanwijsbaar was. Maar de hele Vereniging op sleeptouw nemen, dat was onder zijn bewind nooit gebeurd. Rob Out zegt hierover in 1996 in de Volkskrant: ‘Toen Veronica A-omroep werd kreeg elk personeelslid vijfduizend gulden. Dat soort dingen vond ik goed. Maar toen Joop van der Reijden de nieuwe voorzitter werd heeft hij als politicus kans gezien de Verenigingsraad goed in te pakken. Er werden ineens allerlei reisjes georganiseerd.’ En er zijn nog veel meer cadeautjes die op belangrijke momenten worden uitgedeeld. Wat te denken van een concert van The Eagles in de Amsterdam ArenA in 1996? Of het bijwonen van voetbalwedstrijden in de Veronica-skybox? Of cadeautjes zoals een fonkelnieuwe pc van Veronica. Dit soort extraa tjes wordt tot op de dag van vandaag uitgedeeld. Eind 2004 krijgen de vr-leden een dan nog heel exclusieve iPod uitgereikt. Tel daar alle presentievergoedingen bij op, vele onkostenvergoedingen, gratis maaltijden en drankjes, barbecues, feestjes en andere zware vergadersessies en het is wat begrijpelijker waarom sommige mensen zo lang bij de vr willen blijven.

De rayonvergaderingen

Als de rayonvergaderingen ter sprake komen, moeten alle oud-Veronicanen lachen. Het is een niet serieus te nemen instituut, zo blijkt. Lex Harding: ‘Die rayonbijeenkomsten waren een poppenkast. Vader Abraham is er ook wel eens geweest. We maakten er een circus van. Zodat je ook niet een al te serieuze discussie hoefde te hebben over alles. We hadden er altijd amusement bij. We hebben vreselijk gelachen.’ Unico Glorie weet nog: ‘Een deel van die leden draagt nog altijd het windjack met een afbeelding van het schip erop. Ik kwam wel eens opdraven. Dan beantwoordde ik vragen over het nieuwe tijdstip van Friends of de radiofrequentie in Assen. Verder ging het nergens over.’ En voorzitter Joop van der Reijden verwoordt het in 2003 zo: ‘We hadden elk jaar in elk van de zes Rayons een ledenvergadering, waar dan ook coryfeeën zoals Jeroen van Inkel en Joop Daalmeijer moesten komen opdraven. In Rotterdam, Tilburg en Alkmaar hadden we zalen met meer dan honderd man.’ In augustus 1998 zegt hij in het Magazine: ‘Mensen uit de Rayons komen uit alle lagen van de bevolking. Er zitten mensen van het eerste uur tussen maar de aanwas van jonge mensen blijft opvallend. Er is een opvallend gevoel van saamhorigheid bij de medewerkers. Zoiets kun je mensen niet opdringen. (…) In rayonvergaderingen worden nuttige gesprekken gevoerd. De opkomst is in het algemeen zeer bevredigend.’ En op de vraag of hij nog iets speciaals kan doen voor de leden: ‘We ontwikkelen ideeën om dat lidmaatschap, die loyaliteit aan Veronica, te belonen. Ik ben ervan overtuigd dat we een methode zullen vinden om de leden te verwennen.’ Maar dat is er niet meer van gekomen. De Vereniging heeft vooral zichzelf verwend.

Tegenklanken

Een Vereniging met een miljoen leden, het is ongeëvenaard in Nederland. Maar die grote ledenaantallen zijn er natuurlijk alleen doordat het Magazine zoveel abonnees kent. Menig gidsabonnee weet niet eens dat men daarmee ook automatisch lid is van de Vereniging Veronica, en wat die Vereniging eigenlijk behelst. Helemaal sinds 2003 Veronica zelf geen mediabedrijf meer is maar alleen een Holding en een Vereniging. Een Vereniging met als hoofdactiviteit een middelgrote tijdschriftenuitgeverij en daarnaast een deelneming in commerciële radio en televisie. Omdat de Vereniging Veronica zich vaak met cruciale beslissingen van het mediabedrijf heeft beziggehouden, zijn de meningen van oud-Veronicanen over de vr bepaald niet mild. Het is daarbij niet vreemd dat juist de mensen van het Magazine zich de laatste jaren zo hebben geroerd binnen Veronica. Dat blad bracht jaarlijks vijftien miljoen euro in het laatje van die Vereniging. ‘Er ging altijd geld van het Blad naar de Vereniging, dividend. Het geld raakte dus niet op’, aldus de toenmalige hoofdredacteur. Michael Kroonbergs is spreekbuis van de onvrede in 2003 binnen het Veronica Magazine en de Veronica Uitgeverij. Zijn beeld van de Vereniging: ‘Er is best iets te zeggen voor die Vereniging. Een constructie met gewone aandeelhouders is ook niet altijd prettig. De romantiek is dan weg en aandeelhouders snijden rücksichtslos. Maar je weet wel waar je aan toe bent. Bij die Vereniging kunnen de gekste dingen gebeuren. De tragiek van de Vereniging is dat ze doet alsof zij Veronica is. Maar het is alleen een zichzelf in stand houdend orgaan. Ik geloof dat de drempel om verkozen te worden zo hoog was dat altijd dezelfde mensen bleven zitten. En die hadden het goed, hoor. Uitjes, pc van Veronica, representatiegelden. En dan moet je tegen die mensen zeggen: Wil je jezelf opheffen? Dan valt hun bestaansrecht weg! Natuurlijk zijn er wel pogingen gedaan die invloed van de Vereniging te verminderen. Van der Reijden was wel een goede voorzitter. Hij kon ze om de tuin leiden en gewoon doen wat hijzelf wilde. Maar formeel had de vr nog steeds de zeggingskracht. Als Van der Reijden herkozen moest worden, organiseerde hij even een leuk tripje. Hup, gingen ze weer naar New York of Japan. Er is ook veel geld over de balk gegooid naar projecten waar ik het fijne niet van weet. In Rusland, Suriname, noem maar op. Er werden heel veel computers naar Suriname gestuurd met de bedoeling de filmdatabase waarmee we bezig waren, door Surinamers te laten intikken. Ja, hoe verzin je het? Dat was goedkoper of zo. Een hele doos met woordenboeken ging erheen. Dat zullen verenigingsactiviteiten geweest zijn die uit de winsten van het Blad werden opgezet.’

Peter Hoogendoorn maakt de laatste bewogen jaren van de omroep mee. Hij ziet ook hoe de Vereniging lustig met geld smijt. ‘Het ging alleen maar om de vraag: hoe bespeel ik de Verenigingsraad? Hoe bespeel ik die mensen zodat ik toch m’n zin kan krijgen. Dáár ging ’t om! Heel interessant en leerzaam maar onbegrijpelijk. Dat kon alleen maar omdat er zo veel geld was. Er stond begin jaren negentig 180 miljoen gulden op de bank, in aandelen en dergelijke. Toen stelde het Commissariaat voor de Media dat het eigen vermogen nooit meer mocht groeien. Dus dan ga je het maar opmaken. Met z’n allen, een paar honderd man dus, vliegen naar Barcelona. Of waar gingen we allemaal niet heen? Er werd een belachelijk dure samenwerking met First Floor Features opgezet. Daar werd Flodder voor tv en bioscoop van gemaakt maar dat heeft bakken met geld gekost. Dat bedrijf is nu failliet. En dan alle activiteiten die naast radio en tv werden ontplooid. Joppe van der Reijden, de zoon van Joop, wilde iets met mobiele netwerken. Hup, daar gingen zeven man werken die ieder 3,5 ton per jaar kregen. Dus daar kwamen weer dure reisjes naar verre oorden voor zogenaamde besprekingen. Terwijl allang duidelijk was dat Veronica helemaal niet in mobiele telefonie ging. Het is een bedrijfseconomische waanzin geweest, zeker vanaf 1995.’

Bovendien taant in 1995 bij het commercieel gaan de interesse van de achterban. De zaaltjes blijven leeg. In de Rayons gebeurt vrijwel niets meer. Alleen in Eerbeek worden door Henk Klomp nog wat concerten georganiseerd. Voor de rest bestaat de Vereniging dan uit zo’n veertig mensen die alleen elkaar bezighouden, plus een bestuur dat via de hmg en andere partners probeert radio en tv aan te sturen. En natuurlijk is daar die enorme pot met geld, zo’n 57 miljoen euro in 2000. Dat geld moet beheerd worden door mensen met bar weinig verstand van zaken. Daarom cirkelen er voorzitters, bestuursleden en directeuren als hongerige bijen rondom die honingpot vol lekkers. Wie weet valt er een goed gevulde lepel uit die pot te schrapen?

De Vereniging is niet in staat daar adequaat op te reageren. De ledenraad en bestuurders verzetten zich wel tegen het gestuntel van het bestuur om weer radio of tv te gaan maken. Maar helaas is dat verzet vooral bedoeld om zelf op betere posities terecht te komen. Voorzitter Willem van der Meer de Walcheren ziet ze aankomen: ‘Van al die mensen in de ledenraad heeft er niet één ooit een inhoudelijke inbreng gehad. Prutsers zijn het. En maar op baantjesjacht. Daarom werd ik steeds dwarsgezeten in mijn beleid.’ De opvolgers van Joop van der Reijden blijken niet meer in staat deze baantjesjagende leden in het gareel te houden. Maar ook opa zelf verliest het uiteindelijk van de muitende vr-leden. Zijn geplande vertrek wordt er enige maanden mee bespoedigd.

Ook Van der Reijden verliest het van de Vereniging

De sluwe politicus wordt door die Verenigingconstructie uiteindelijk overruled in zijn besluit om na het vertrek uit de hmg in zee te gaan met de SBS. Hij zegt hierover: ‘Ik vind het niet mijn fout dat we weg zijn gegaan uit de hmg zonder al een deal te hebben. Met Fons van Westerloo van SBS was ik al vrij snel rond. Het bestuur was het aanvankelijk met mij eens, de vr ook. Op één na, de vice-voorzitter, die op dat moment in Amerika zat. Die meneer, Jack Nieland geheten, een gepensioneerde man uit Groningen, heeft de vr bespeeld. Hij zei dat Veronica toch zó geweldig en belangrijk was, dat we het best alleen konden. Stand-alone, zonder partner. Hoogmoedswaanzin. Zelfoverschatting. En dáár is het misgegaan. Hij wilde met Veronica groter zijn dan hij was. Hij kreeg eerst zijn Rayon mee, toen de hele vr en daarna het bestuur, en toen was ik nat. Waarom hem dat is gelukt? Hij was de echte vertegenwoordiger van het Veronica-volk, ik was maar een huurling.’ En de sterkste bestuurder die Veronica ooit heeft gehad, wordt zo, door die Verenigingsconstructie, buiten spel gezet in zijn plannen om met SBS verder te gaan.

Dat de vr zich inhoudelijk met de koers van het bedrijf Veronica ging bemoeien, is ook onbegrijpelijk voor Adam Curry als hij in 2000 terugkeert bij de omroep. Hij is er dan om te praten over breedbandplannen en een heel nieuw Veronica. Curry hierover: ‘Toen we in 2000 met onze Jamby-voorstellen aankwamen, moest de Vereniging zich er ook mee bemoeien. Zulk soort dingen besprak je vroeger met Lex en dat gingen we dan doen of niet. De vr wist daar toch ook geen raad mee? Ze wist alleen dat ze verantwoordelijk was door er ja of nee over te kunnen zeggen. De vr in 2000 vond onze Jamby-voorstellen te gek. Maar ze wilden eigenlijk liever de Adje Bouman Top 10 terug. Het was een soort politieke partij geworden. Verschrikkelijk om te zien. De Vereniging dacht dat zij Veronica was. Maar er zat niemand meer die radio of tv kon maken. De Lexen van deze wereld waren weg. Voor mij is Veronica een beweging, een politieke beweging zelfs. Radio en tv was kut voordat Veronica kwam, er was voor jonge mensen gewoon niks. Veronica ging daar tegenin schoppen! Dat was een stroom, een vloedgolf, van C naar B naar A. Veronica gaf de mensen wat ze wilden zien en dáárom wilden ze dat Veronica meer zendtijd kreeg. Van die beweging is niets meer over. Dan kan zo’n Vereniging wel doen alsof zij het gedachtegoed van Veronica vertegenwoordigt, maar dat is voorbij. Veronica is geen beweging meer. Kansloos om te denken dat als je die naam hebt, je ook de beweging vertegenwoordigt.’  

Een ommekeer?

Toch had de omroep Veronica anno 2006 niet meer bestaan als er niet ook een Vereniging Veronica was geweest. Jan Hoogesteijn, die sinds het commercieel gaan in 1995 eet van een salaris betaald door de Vereniging: ‘Deze constructie maakt Veronica zo uniek. Maar ook zo kwetsbaar. Toch, als er in 2003 geen Verenigingsraad was geweest, had Veronica nu niet meer bestaan. Dan waren we opgegaan in bnn.’ Michael Kroonbergs is het daar pertinent niet mee eens. ‘Het is onzin om te zeggen dat de vr Veronica in 2003 heeft gered. Ze hebben totaal geen bemoeienis meer met het eindproduct van radio en televisie. De redders van Veronica bestaan niet, want Veronica bestaat niet meer. Het is uit handen gegeven.’ En Van der Reijden zegt: ‘De Vereniging Veronica beheert nu slechts een kleine aandelenportefeuille van een onderneming waarvan de eigen naam is verkwanseld. Ik heb er werkelijk moeite mee om dat als een verdienste van het huidige bestuur te zien.’

Hoogesteijn is niet blind voor de kritiek. ‘Er zijn besluiten genomen met instemming van de Verenigingsraad die je in een normale commerciële omgeving nooit zou nemen. Ik heb gezien hoe de miljoenen wegstroomden naar allerlei types die met idiote voorstellen kwamen. Eind jaren negentig zou Veronica in de mobiele telefoondienst gaan. Ook de breedbandplannen van Adam Curry, van wie ik een groot bewonderaar ben, waren veel te vroeg. Dit soort plannen is er vooral door Joop van der Reijden doorgedrukt. De vr heeft zich door hem laten inpakken. En dat heeft Veronica ook weer een hoop geld gekost tot op de dag van vandaag. Zo kunnen we wel meer voorbeelden bedenken van geldverspillende projectjes. Het kon allemaal. Er kwam jaarlijks dertig miljoen gulden binnen van de uitgeverij. Maar de Vereniging heeft ervan geleerd. Men is wat wantrouwiger en kritischer geworden ten aanzien van allerlei initiatieven. In een normale commerciële setting was Kink fm allang overboord geflikkerd, ware het niet dat we het ongeluk of het geluk hadden dat Kink belangrijk was voor de etherverdeling. Zelfs nu de Vereniging niet veel activiteiten heeft, bekijkt ze kritisch of Kink fm wel moet doorgaan. Het is niet meer vanzelfsprekend dat zoiets weer jaren verder gaat. En alle pogingen om van de Vereniging iets anders te maken zijn tot op de dag van gisteren gestrand. De Vereniging vertegenwoordigt juist die emotie waar Veronica zo beroemd en berucht om is.’

Nieuwe plannen

De Vereniging heeft haar wonden gelikt in 2004 en is in 2005 van start gegaan met nieuwe activiteiten om de merknaam Veronica weer positief te laden. Dat gebeurt bijvoorbeeld met de Veronica Radioschool, een opleidingstraject voor jong talent. Commercieel een oninteressant project maar wel een mooi doel voor een Vereniging. Ook is de Vereniging druk bezig het verleden van de omroep Veronica bijeen te brengen op één plek in Hilversum en op één site, www.veronicastory.nl. Het bestuur en de voorzitter zijn niet meer bezig met geldverslindende reizen, projecten waarvan niet duidelijk is waarom ze worden ondernomen of niet-realistische tv-avonturen. En daarmee is de Vereniging Veronica na al die jaren eindelijk een zinvol instituut geworden. De huidige voorzitter Joris Hillebrand heeft een realistisch toekomstbeeld waarbij geen onzinnige luchtfietserij meer past. Hij zegt: ‘We voeren inhoudelijke discussies over wat Veronica moet zijn. Het blijft wel moeilijk om het over een paar jaar achter te laten, en om het ooit aan mensen van buitenaf over te laten. Maar ook dat moet gebeuren, wil de Vereniging verder. Ik wil niet tot mijn zestigste bij Veronica blijven.’

De Veronica Radioschool

Voorjaar 2005 wordt, na een dik jaar praten over dit idee, het nieuwe-talentenplan alsnog bewaarheid. De Vereniging stemt in met een opleidingstraject voor jonge radiomakers in spe. De Veronica Radioschool is eigenlijk Club Veronica revisited. Voorzitter Hillebrand ziet het helemaal zitten met de Radioschool. Zijn motivatie: ‘Dit past echt bij de doelstellingen van onze Vereniging. Wij willen een omroep met actieve leden. Het opleiden van nieuw talent voedt onze merknaam bij jonge mensen op een positieve manier. Zo kun je de naam Veronica weer levend maken. Je verdient er geen cent mee, maar je kunt voor heel weinig geld een leuk netwerk opbouwen. Als alles een beetje staat, wil ik de radioschool gaan regionaliseren. Ik heb zelf zes jaar gewerkt bij een regionale omroep als voorzitter van een stichting. Ik weet hoe moeilijk het is om mensen te werven en op te leiden die wat kunnen. En helemaal om ze dan binnen te houden. Als je met een landelijke opleiding mensen bij een lokale omroep aan de slag kunt helpen, vind ik dat mooi. Je kunt daarna ook een netwerk binnen lokale omroepen creëren. De kosten moeten in de hand blijven, maar geld verdienen doen we wel met onze aandelen in Sky en SBS.’

De toekomst van Kink fm

De plannen voor de Veronica Radioschool zijn tevens de redding van Kink fm, want in 2004 staat het voortbestaan van deze radiozender weer eens op de agenda van de vr. Had de doelgroepenzender nog een functie bij de verdeling in 2003, nu dient het eigenlijk nergens meer voor. Joris Hillebrand: 

‘De helft van het bestuur heeft niks met Kink fm, de andere helft herkent de Veronica-geest bij de medewerkers. Maar ik ben er zeker van dat het gros van de Kink-adepten kotst van Veronica, dus het blijft een vreemde eend in de bijt. Maar de vr kon het niet laten gebeuren dat de laatste activiteit die we zelf nog hebben, ook stopgezet zou worden. De zender wordt nu omgebouwd naar een college-station waar we onze nieuwe talenten van de Veronica Radioschool op kunnen laten oefenen. Tot en met 2007 is de toekomst van Kink daarmee gegarandeerd. Maar Kink fm blijft 1,2 miljoen per jaar kosten.’ Oftewel: de toekomst van Kink fm is nooit helemaal zeker…

In al die jaren heeft Kink fm zich in de luwte van alle Veronica-stormen mogen blijven ontwikkelen. Meer dan honderd verschillende dj’s hebben inmiddels achter de Kink-microfoon plaatsgenomen. Er is bijna geen radio-cv te vinden waar géén Kink fm op prijkt. Dat wil toch wel iets zeggen over hoe leuk radiomakers het vinden om bij dit station te werken. Tegen meestal niet meer dan een onkostenvergoeding, want het aantal betaalde medewerkers blijft beperkt. Kink begint ook diverse thema-webkanalen, waaronder Kink ClassX met wat oudere en rustiger muziek dan op Kink zelf.

Het andere uiterste is juist weer te horen op het ‘Aardschok’-kanaal, waar veel metal en andere harde klanken te horen zijn. Ook deze doelgroepkanalen trekken dagelijks enige duizenden luisteraars. Kink fm begint ook in 2005 als een van de eerste zenders in Nederland al haar programma’s als podcast aan te bieden. Een nieuwe generatie muziekliefhebbers, die niet meer passief afwacht wat een radiozender ze voorschotelt, haalt hier zelf zijn favoriete radioprogramma’s binnen en beluistert die op de pc of mp3-speler. Het dient geen commercieel belang maar toont wel aan dat er een behoefte is aan deze afwijkende muziekprogramma’s.

Begin oktober 2005 wordt het tienjarig bestaan van Kink fm gevierd. De Outlaw 666 laat de favoriete 667-liedjes van de afgelopen tien jaar volgens de Kink-luisteraars horen. In de Sugarfactory in Amsterdam wordt het jubileum gevierd voor de medewerkers, vr-leden, relaties en fans. Jan Hoogesteijn bedankt op het podium de vier initiatiefnemers, Unico Glorie, Allard Berends, Rob Stenders en zichzelf. En hij bedankt vooral de Vereniging Veronica die de zender die tien jaar toch maar mooi in de lucht heeft gehouden. Het zal sommige toeschouwers enigszins bevreemden. Wat heeft Veronica met Kink fm te maken? Het is een connectie die niet voor iedereen even duidelijk is. Niettemin is de bevlogenheid van Jan over Veronica en Kink nog steeds overduidelijk. Toch maakt hij rond diezelfde tijd bekend op 31 december 2005 te willen stoppen als Kink-directeur. Wel blijft hij aan als fulltime bestuurslid om te onderzoeken of er nieuwe mediale kansen liggen voor de Veronica Vereniging. Dat zullen wel activiteiten moeten zijn die niet de naam Veronica gaan dragen. Dj Arjen Grolleman neemt Hoogesteijns werk bij Kink fm over. Hij is dan met zijn elf dienstjaren bij Veronica de veteraan van de betaalde medewerkers. Hij en de ook al jaren bij Kink rondlopende Jantien van Tol worden de ‘natuurlijke opvolgers’ van Hoogesteijn genoemd. Waarmee ook die traditie van Veronica, zij die er het langst werken, weten het best hoe het er hier aan toe gaat, in stand wordt gehouden.

En hoe gaat het verder met die Vereniging Veronica?

Voorzitter Hillebrand zegt dat de Vereniging nu beter dan ooit weet waar ze naartoe wil. ‘Eigenlijk is de ledenraad nadat het helemaal misliep onder Willem van der Meer de Walcheren, pas tot de conclusie gekomen dat onze nieuwe rol die van aandeelhouder moet zijn. Ik kan niet plots een sterke leider spelen, zoals Van der Reijden deed. Daar is de situatie nu niet naar. Professionals bij SBS en Sky zijn bezig met tv en radio. Wij kijken naar activiteiten die de merknaam Veronica kunnen versterken. We hebben geen winstoogmerk en kunnen daarom activiteiten organiseren die geen geld opbrengen.’ De twee pijlers zijn dus enerzijds nieuw talent opleiden en de merknaam positief voeden bij een jonge generatie. En anderzijds het ontsluiten van het eigen verleden, zoals dat zo mooi heet. Oftewel: de geschiedenis van Veronica voor iedereen openbaar maken. Door geïnteresseerden in de archieven te laten neuzen in het Verenigingsgebouw. Door een uitgebreide website met vele fragmenten, films en achtergrondinformatie. Te vinden op www.veronicastory.nl. En door bijvoorbeeld het uitbrengen van dit boek. Omdat het natuurlijk merkwaardig is dat over het grootste mediamerk van Nederland niet eerder een naslagwerk met data, feiten en meningen te vinden is geweest. In dat gat wordt nu voorzien en dat zou niet gebeuren als er geen Vereniging Veronica bestond.

De toekomst van Veronica blijft altijd een kwetsbare en onzekere. Er zit nog steeds veel geld in de Vereniging, er zullen altijd goudzoekers op af komen. Joris Hillebrand en zijn bestuur zijn daarom wel de goede mensen op die plek voor deze fase van Veronica. Ze schermen die gelukzoekers af en doen geen gekke dingen met al dat geld. Hillebrand: ‘Het is haast onmogelijk om dat zeker te weten, maar ik wil voorkomen dat er weer iemand binnenwandelt die de boel hier gaat belazeren.’ Peter Kuipers herkent die angst: ‘Er zit een zeer integer bestuur en een bevlogen Verenigingsraad. Het zijn doeners die nu in de rol van denkers zitten, dat is niet hun rol. Ze hebben dus moeite om zich zo weinig met het product radio en tv te bemoeien. Maar die kansen hebben ze gehad en verspeeld. Er zit echter nog steeds heel veel geld in de Vereniging, in de vorm van aandelen en kapitaal. De grote angst is dat hier weer een of andere gek voorbijkomt die ze weer in een avontuur meesleept. Eigenlijk moet een ouder iemand zich met die Vereniging gaan bezighouden. Die mag niet aan het geld komen, want dan is de beer los. Je moet als directeur eerlijk kunnen zeggen dat die mensen dat gewoon niet kunnen. Als ze dat toch doen, word je als directeur eigenlijk gedwongen te manipuleren. Je gaat zo’n vr een beetje voorliegen, voor hun eigen bestwil. En ook al doe je dat met een goede intentie, het blijft een beetje manipuleren.’

Bij de totstandkoming van de nieuwe koers voor de Vereniging wordt ook duidelijk dat de ledenraad en het bestuur af willen van de interim-directie. Eenmaal in rustiger vaarwater wordt hun aanwezigheid niet meer op prijs gesteld. De mannen verdienen ieder bijna tweeduizend euro per dag en ze hebben Veronica uitgeleverd aan anderen. Zo wordt de onvrede voorjaar 2005 verwoord door sommige vr-leden. En als Van Steijn nog eens ergens oppert dat de Vereniging eigenlijk beter een Stichting kan worden, is het kwaad geschied. Maar een minicrisis, waarbij ook de geringe rol van het bestuur in het fusieproces nog bekritiseerd wordt, wordt toch weer afgewend. Hillebrand en zijn team blijven zitten. Kuipers en Van Steijn verlaten echter april 2005 Veronica. Ze voelen het als een beetje ondankbaar vertrek. Het gaat niet met een groot feest of een vrolijke receptie gepaard. Deze mannen hebben Veronica gered maar ook kapotgemaakt, is het dubbele gevoel. Na hun vertrek is het weer gedaan met de media-aandacht voor Kuipers en Van Steijn. Hun volgende interim-klus zal heel wat minder gevolgd worden.

Er wordt een nieuwe directeur gevonden in Els Bovenlander. Deze deftig ogende mevrouw was jarenlang directeur geweest van het opleidingsinstituut de Media Academie. Vanuit die vakkennis is ze ook door het bestuur benaderd om een plan voor de Veronica Radioschool uit te werken. Dat contact bevalt zo goed dat ze wordt gevraagd bij Veronica te blijven. Zelf zegt ze bij haar aantreden: ‘Wat mij aanspreekt in deze functie is de mogelijkheid om van Veronica een actieve Vereniging te maken, waar talent zich kan ontplooien.’ Het directieschap van de Vereniging is een parttime baan. Maar Bovenlander, eigenlijk al met pensioen, stapt er enthousiast in. Ze is bepaald geen typische Veronica-baas. Niet qua uiterlijk maar ook niet qua gedrag. Ze lijkt niet iemand die nu zichzelf en haar vriendenkring gaat zitten spekken met het geld van De portal van de Veronicastory de Vereniging. Eigenlijk is ze dus een uitstekende vrouw voor deze plek. Een nette mevrouw die eindelijk de dame Veronica heeft getemd… Veronica wordt oud in stijl. 

Veronica en haar toekomst

Hoe zien oud-Veronicanen de toekomst van hun omroep? En hoe kijken ze terug op de jaren na hun vertrek? En waar moet het met Veronica naartoe?

Will Luikinga: ‘De oude dame Veronica moet begraven blijven. Af en toe wordt ze nog uit de kist gehaald, maar wat mij betreft hoeft dat niet meer.’

Peter Adrichem: ‘Net zoals nu je geen auto meer kan kopen die op gelode benzine rijdt, is er nu geen behoefte meer aan een zender zoals Veronica toen was.’

Marjolein Dekkers: ‘Misschien komt het doordat Veronica een meisjesnaam is en je snel aan een persoon denkt, maar ik vind het gewoon verschrikkelijk als ik hoor wat er allemaal is gebeurd. Misschien was ik meer bevriend met Veronica dan menig andere werknemer. Sinds ik Veronica ken, vanaf 1987, hoor ik dat Veronica geld overheeft. Kennelijk prikkelde Veronica anderen om zo veel mogelijk geld van haar mee te nemen. Veronica is een oude dame met heel veel geld en iedereen zit te wachten tot ze doodgaat.’

Erik de Zwart: ‘Als je mee hebt helpen bouwen aan een huis en je ziet dat het door menselijk handelen in verval raakt, is dat nooit leuk om te zien. Natuurlijk hebben we in al die jaren voorzichtig aan geprobeerd om een fusie van Radio 538 en Veronica mogelijk te maken. Ik heb daar met Unico Glorie en later Willem van der Meer de Walcheren over gesproken. Dan had het Veronica 538 geheten en dan was het alsnog goed gekomen met Veronica. Maar die gesprekken zijn op niks uitgelopen.’

Robert Briel: ‘Het tragische is dat er zoveel kinderen van Veronica zijn. Yorin, bnn, noem maar op. SBS is ook een soort Veronica, het brutale jongetje van de klas. De club heeft zich eigenlijk overbodig Marjolein Dekkers gemaakt.’

Adam Curry: ‘Veronica is het symbool van de vrije jongens die de onderdrukking hebben doorbroken. Of het nu gaat om het recht uit te zenden wat je zelf wilt zien en horen of het recht om nieuwe dingen te doen die daarvoor niet werden gedaan. Veronica was er om haar publiek te bedienen en dat deed Veronica als publieke omroep het best. Achteraf gezien was Veronica eigenlijk de ideale publieke omroep.’